Xuất hiện đảo giữa lòng hồ
Làng Văn hoá các dân tộc Việt Nam (gọi tắt Làng văn hoá) thuộc bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch, đơn vị được giao quản lý một phần diện tích hồ Đồng Mô. Trong ngày 19.6, khi khảo sát hồ Đồng Mô tại vị trí Làng văn hoá, khu vực chùa Khơ Me, PV Lao Động phát hiện khoảng đất rộng hàng trăm m2 mới được hình thành do đơn vị quản lý. Bằng mắt thường có thể thấy, bãi đất đã được đôn lên cao khoảng 3m từ mép nước hồ. Đi một vòng quanh hồ, có thể dải đất hình elip, các lớp đất đã được san gạt tạo thành mặt phẳng có độ dốc hướng xuống mép nước hồ Đồng Mô.
Quay trở lại thời điểm cách đây hơn một năm, vào tháng 9.2018, khi PV Lao Động có mặt tại hồ Đồng Mô thì không thấy hòn đảo xuất hiện. Trước đó, vào khoảng thời gian giữa năm 2018, đơn vị này cũng xây dựng đập đất để hình thành hồ nhỏ chạy dọc vào sâu trong khuôn viên làng văn hoá. Khi đó, họ giải thích, việc ngăn hồ nằm trong kế hoạch phê duyệt để làm chợ nổi. Thời điểm hiện tại, ngày 19.6, đập đất đã không còn hình dạng con đập ngăn nước mà thành bãi đất, với diện tích mở rộng ra đáng kể..
Trong buổi làm việc ngày 26.6 với Ban quản lý làng văn hoá, có bà Nguyễn Thanh Ngân, Phó Chánh văn phòng và ông Nguyễn Đức Hiệp - GĐ Ban quản lý dự án. Ông Hiệp nói rằng, đập đất ngăn hồ Đồng Mô có từ thời nông trường Đồng Mô. Để cải tạo cảnh quanh hồ Đồng Mô thuộc khu vực Làng văn hoá, ban quản lý dự án đã xẻ đất để rút bớt nước nhằm cải tạo, nạo vét mặt nước xung quanh hồ. Còn đảo nổi, ông Hiệp cho biết, hiện trạng đã có từ trước, đảo nhỏ hiện nay có hiện trạng ban đầu là gò nước nổi. Đơn vị này thi công nạo vét lòng hồ thì có đổ đất lên đảo. Đảo này làm nơi tập kết đất nạo vét.
Đổ đất, san nền, làm biến dạng hiện trạng đảo
Khi PV Lao Động cung cấp hình ảnh thực địa, vào giữa tháng 6.2019, hòn đảo đã có dấu hiệu san gạt, nhìn từ bên ngoài hòn đảo hình thành độ dốc chạy dài, vuông thành sắc cạnh ở các điểm góc tiếp nối, thì bà Nguyễn Thanh Ngân, Phó Chánh Văn phòng Ban quản lý Làng văn hoá các dân tộc khẳng định, có đổ đất san nền ở hòn đảo này và có làm tăng chiều cao của đảo.
Trước sự hình thành đảo giữa hồ Đồng Mô, ông Hiệp thông tin đây, đây là mạng mục thi công san nền và nạo vét lòng hồ, một hạng mục nhỏ của dự án có tên đầy đủ là “Dự án hạ tầng kỹ thuật, cảnh quan khu các làng dân tộc”. Khi PV Lao Động đặt vấn đề muốn có quyết định phê duyệt đầu tư dự án “Dự án hạ tầng kỹ thuật, cảnh quan khu các làng dân tộc” thì đại diện Làng văn hoá không cung cấp.
Đi sâu hơn vào đảo nổi, PV Lao Động đặt vấn đề, hiện trạng đảo nổi ban đầu có diện tích là bao nhiêu? Và khi đổ đất lên đảo thì diện tích đảo mở rộng ra bao nhiêu? Việc thi công đổ đất lên đảo bắt đầu từ khi nào, đến thơi điểm nào việc đổ đất lên đảo kết thúc?
Với những vấn đề này, trong buổi làm việc cả bà Nguyễn Thanh Ngân và ông Nguyễn Đức Hiệp đều không đưa ra số liệu cụ thể. Như vậy, có thể khẳng định, việc Ban quản lý làng văn hoá đổ đất san nền làm biến dạng hòn đảo tuy nhiên đơn vị này không thừa nhận đổ đất lấp hồ Đồng Mô mà chỉ nói rằng việc này làm tăng độ cao hiện tại của đảo này.
Trước việc đại diện làng văn hoá các dân tộc không đưa ra những thông tin cụ thể càng làm dấy lên nghi vấn, chính đơn vị này đã trực tiếp đổ đất san nền đảo đã lấp hồ Đồng Mô. Với thực tế nhiều ngày ở hồ Đồng Mô vào thời điểm tháng 6.2019, PV Lao Động cho rằng, Ban Quản lý làng văn hoá các dân tộc đã thực hiện san lấp hồ.
Theo quan sát của PV Lao Động, đã có hoạt động san nền, tạo độ dốc từ mặt bằng đảo xuống mép nước thành mặt nghiêng chạy dài bao quanh đảo này. Với việc này, khi hồ Đồng Mô đang mùa nước cạn, cốt nước ở mức thấp, chỉ ở 18m thì việc san lấp này hiện rõ. Còn vào mùa nước dâng, cốt nước hồ ở mức 23m, có thể hoạt động san lấp hồ này sẽ chìm dưới mép nước.
