Lợi nhuận tăng 2 con số
Thống kê kết quả kinh doanh của 26 ngân hàng niêm yết trên sàn chứng khoán cho thấy, có tới 22 ngân hàng tăng trưởng lợi nhuận năm 2022 ở mức 2 chữ số và phần lớn đạt mức cao nhất từ trước đến nay. Dẫn đầu trong danh sách các ngân hàng có lợi nhuận tăng trưởng vượt bậc là Eximbank khi lợi nhuận từ mức 1.205 tỉ đồng năm 2021 lên 3.709 tỉ đồng năm 2022, tương ứng tăng 208%.
Ngoài ra, một số ngân hàng khác cũng có lợi nhuận tăng trưởng tích cực năm 2022 như BIDV (70%), LienVietPostBank (56%), SeABank (55%), SHB (54%), VPBank (48%), Viet Capital Bank (46%)...
Đáng chú ý, nhiều ngân hàng “bứt tốc” lợi nhuận trong năm 2022 nhờ tăng trưởng tín dụng cả năm ở mức cao.
Số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế tính đến hết ngày 31.12.2022 đạt 14,5%, cao hơn mức đạt được của năm 2021 là 13,61%. Điều này giải thích vì sao thuyết minh báo cáo tài chính quý IV/2022 của một số nhà băng cũng cho thấy, đóng góp phần lớn cho sự tăng trưởng về lợi nhuận tại ngân hàng đến từ hoạt động cho vay khách hàng, trong đó thu nhập lãi cho vay khách hàng đều ghi nhận các chỉ số lớn mạnh.
Đơn cử, trong nhóm "Big 4" (4 ngân hàng có vốn Nhà nước), BIDV là ngân hàng ghi nhận lợi nhuận trước thuế cao nhất với 23.058 tỉ đồng, tăng 70% so với cùng kỳ.
Giải trình cho biết, hoạt động về kết quả kinh doanh trong kỳ, ông Nguyễn Thiên Hoàng - Phó Tổng Giám đốc BIDV - thông tin, lợi nhuận tăng trưởng chủ yếu do thu nhập từ hoạt động tín dụng và hoạt động kinh doanh ngoại hối tăng khá, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng giảm do chất lượng tín dụng được kiểm soát, cơ cấu hoạt động chuyển dịch theo hướng bền vững. Trong đó, thu nhập lãi cho vay khách hàng tại BIDV trong năm 2022 đạt tới 106.887 tỉ đồng, tăng 16.618 tỉ đồng so với năm trước.
Tiếp đến, trong nhóm ngân hàng tư nhân, thu nhập lãi cho vay tại VPBank cũng có sự bứt phá ấn tượng. Theo đó, tính đến cuối năm 2022, chỉ mục này tại VPBank đạt 53.704 tỉ đồng, tăng 9.612 tỉ đồng sau 12 tháng. Kết thúc năm 2022, VPBank báo lãi trước thuế 21.219 tỉ đồng, tăng 48% so với năm 2021.
Tương tự, một nhà băng khác trong nhóm ngân hàng thương mại cũng ghi nhận đà tăng trưởng từ thu nhập lãi vay trong năm 2022 là SHB. Cụ thể, thu lãi tiền vay tại SHB tăng từ 32.750 tỉ đồng lên 38.435 tỉ đồng, góp phần đưa lợi nhuận nhà băng đạt 9.645 tỉ đồng, tăng 54% so với cùng kỳ.
Chờ đợi và kỳ vọng
Thực tế cho thấy, thị trường năm 2022 từng chứng kiến cuộc đua lãi suất huy động nóng bỏng giữa các ngân hàng, kéo mặt bằng lãi suất huy động và cho vay cùng lúc leo thang.
Hiệp hội Ngân hàng vào cuối năm 2022 từng họp với các ngân hàng hội viên để kêu gọi ổn định mặt bằng lãi suất huy động và thông qua tiết giảm chi phí nhằm giảm lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp.
Vào thời điểm trên, TS Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng - cho biết, có 16 ngân hàng cam kết giảm tiền lãi với số tiền khoảng 3.500 tỉ đồng, mức lãi suất giảm từ 0,5-3%/năm.
Tuy nhiên, bước sang năm 2023, áp lực về lãi suất cho vay cao tiếp tục làm “nóng” thị trường, khi doanh nghiệp và người dân vừa khó khăn tiếp cận tín dụng, vừa phải chịu mức lãi suất cao. Nhiều doanh nghiệp bất động sản và sản xuất phản ánh phải tạm thời ngưng mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh do khó tiếp cận vốn vay trong bối cảnh lãi suất tăng cao, nhu cầu tiêu dùng suy yếu. Đặc biệt, với mức lãi suất cho vay 13%-15%/năm trong bối cảnh lạm phát tăng, rất khó để doanh nghiệp sống được.
Tại hội nghị tín dụng bất động sản mới đây, các ngân hàng thống nhất sẽ giảm thêm lãi suất huy động kể từ ngày 13.2. Tuy nhiên, lãi suất cho vay khi nào giảm vẫn là câu chuyện mà người đi vay chỉ biết hy vọng và chờ đợi.
Và trong lúc cả người dân và doanh nghiệp quay quắt vì lãi suất cho vay, các ngân hàng thương mại trong các ngày qua vẫn lần lượt công bố các kết quả kinh doanh khởi sắc với kết quả lợi nhuận hầu hết tăng trưởng ở mức 2 con số.
