Nở rộ chung cư mini biến tướng từ nhà ở riêng lẻ
Tình trạng biến tướng nhà ở thành chung cư mini trá hình đã tồn tại nhiều năm qua, và vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Đơn cử gần đây tại khu vực quận Tân Bình, nhiều công ty môi giới đăng thông tin rao bán căn hộ mini cao cấp dành cho người thu nhập thấp với tên gọi là S-H... Tân Bình toạ lạc tại Phường 15, Quận Tân Bình. Cụ thể, thông tin từ các nhân viên môi giới cho biết, chỉ từ 950 triệu đồng đến 1,2 tỉ đồng, khách hàng đã sở hữu ngay một căn hộ với đầy đủ tiện ích sử dụng, thời gian sở hữu lên đến 50 năm. Cũng theo các nhân viên này, chỉ cần thanh toán 20% (từ 180 đến 250 triệu đồng) trên tổng giá trị căn hộ thì khách hàng sẽ được ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng căn hộ.
Tuy nhiên, theo tài liệu mà chúng tôi có được thì căn cứ vào giấy phép xây dựng, nơi được quảng cáo là chung cư mini S-H... thực chất là công trình nhà ở riêng lẻ.
Đã có nhiều trường hợp vì thiếu thông tin nên nhiều người "tiền mất tật mang" khi các chung cư mini vừa mua xong đã bị cưỡng chế. Đơn cử như tại chung cư mini 9X House (tại phường Tân Chánh Hiệp, quận 12, TPHCM). Công trình này cao 5 tầng, gồm 59 căn hộ, do Công ty cổ phần bất động sản Thanh Tùng Đại Lộc của ông Phan Văn Phương (chủ đất) bán cho khách hàng từ năm 2019 với giá từ 20 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, vì xây dựng trái phép nên mới đây, chung cư mini này đã bị cơ quan chức năng tiến hành cưỡng chế. Rất nhiều căn hộ đã bị đập và người mua nhà, đa số là công nhân rơi vào hoàn cảnh mất tiền và mất luôn chỗ ở.
Cần sớm sửa luật
Pháp luật về nhà ở không có khái niệm về loại hình “chung cư mini” do các tổ chức, cá nhân hộ gia đình đang phát triển và bán như hiện nay. Vì thế, từ trước đến nay, Sở Xây dựng TPHCM không hề phê duyệt, không chấp nhận chủ trương đầu tư, không chấp nhận đầu tư hoặc cấp phép xây dựng đối với loại hình “chung cư mini”. Tuy nhiên, nhiều “đầu nậu”, cá nhân đã “hô biến” các công trình nhà ở riêng lẻ rồi “dán mác” chung cư mini để bán, kinh doanh trái quy định của Luật Kinh doanh bất động sản.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), Luật Nhà ở 2014 có quy định hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị phải thực hiện xây dựng, cải tạo nhà ở theo quy định của pháp luật về xây dựng và tự chịu trách nhiệm về chất lượng nhà ở.
Trường hợp được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và có phần diện tích thuộc sở hữu riêng, phần diện tích thuộc sở chung của nhà chung cư theo quy định của Luật này thì được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà ở đó.
Quy định này theo ông Lê Hoàng Châu đang dẫn đến tình trạng xây dựng tràn lan các “chung cư mini” tại các đô thị lớn, làm phá vỡ quy hoạch phát triển đô thị, gây mất mỹ quan và không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy cũng như thiếu các tiện ích, dịch vụ phục vụ cư dân, mà lẽ ra loại nhà này chỉ nên cho phép kinh doanh cho thuê nhà.
Do vậy, Hiệp hội bất động sản TPHCM đề nghị sửa nội dung quy định theo hướng đề xuất mới, khái niệm "căn hộ" đã được đổi thành "phòng ở" và không được cấp chứng nhận quyền sở hữu cho từng phòng.
