Thông tin trên được nêu trong báo cáo Góc nhìn Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp (Việt Nam) do VIS Rating công bố ngày 6.4.2023.
Theo VIS Rating, tỉ lệ trái phiếu doanh nghiệp không đáp ứng được các nghĩa vụ thanh toán đã tăng lên 10% vào cuối tháng 3.2023, chủ yếu do các công ty bất động sản không niêm yết có tỉ lệ vay nợ cao, dòng tiền hạn chế và không đủ nguồn tiền mặt để thanh toán cho các nghĩa vụ.
Nhiều tổ chức phát hành đã không đáp ứng được nghĩa vụ do sự không phù hợp về thời gian giữa dòng tiền và nghĩa vụ thanh toán của các trái phiếu, đồng thời gặp khó khăn trong việc tái cấp vốn khi tâm lý trên thị trường trái phiếu xấu đi vào cuối năm 2022.
Đáng chú ý, ước tính khoảng 113.000 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong quý II đến quý IV/2023 có nguy cơ mất khả năng thanh toán. Các công ty liên quan đến bất động sản với dòng tiền và nguồn tiền mặt yếu sẽ gặp rủi ro cao nhất.
Theo VIS Rating, còn một chặng đường dài phía trước trước khi nhu cầu về trái phiếu phát hành riêng lẻ và nhận thức về rủi ro của các nhà đầu tư nhỏ lẻ được cải thiện rõ rệt.
Nghị định số 8 cho phép lùi thời hạn thực hiện các điều kiện chặt chẽ hơn đối với nhà đầu tư trái phiếu cá nhân và xếp hạng tín nhiệm bắt buộc đến tháng 1.2024.
Nếu không có những yêu cầu nghiêm ngặt này, tổ chức phát hành trái phiếu cần cung cấp thông tin kịp thời và toàn diện để nhà đầu tư hiểu và đánh giá được rủi ro đầu tư, và từ đó hỗ trợ phục hồi niềm tin của thị trường.
Theo một phân tích của Batdongsan.com.vn trong báo cáo quý I/2023, doanh nghiệp bất động sản Việt Nam được chia thành 4 nhóm điển hình: rủi ro, cân bằng, tiềm lực và người chơi mới.
Cách thức phân loại dựa trên đánh giá về áp lực nợ ngắn hạn và tổng nợ so sánh với quy mô tài sản của các doanh nghiệp dựa theo số liệu từ báo cáo tài chính mà doanh nghiệp công bố.
Thứ nhất, các doanh nghiệp ở nhóm “rủi ro” khi áp lực nợ ngắn hạn và tổng nợ lớn hơn so với quy mô tài sản.
Các doanh nghiệp thuộc nhóm này đang chuyển mình theo hướng thu gọn để cân bằng thông qua tái cơ cấu nợ và cân bằng dòng tiền bằng việc bán bớt tài sản, giảm lượng hàng tồn kho bằng cách điều chỉnh giá bán hoặc đưa ra chính sách ưu đãi, khuyến mãi phù hợp.
Thứ hai là nhóm các doanh nghiệp phát triển bất động sản có vị thế “cân bằng” với tỉ lệ nợ và quy mô tài sản ở mức hợp lý. Giải pháp của các doanh nghiệp thuộc nhóm này là tối ưu vận hành và tập trung vào thế mạnh sản phẩm lõi để củng cố dòng tiền ổn định, ưu tiên tái cơ cấu các khoản nợ rủi ro lớn trong ngắn hạn.
Thứ ba, là nhóm chủ đầu tư bất động sản “tiềm lực” có tỉ lệ nợ ngắn hạn và tổng nợ thấp, quy mô tài sản lớn. Đây là những doanh nghiệp ở vị thế tiềm lực tập trung vào các sản phẩm bất động sản tạo dòng tiền bền vững, tìm kiếm cơ hội với phân khúc/loại hình mới và thu mua quỹ đất hợp lý, mở rộng đến khu vực địa lý mới.
Ngoài các nhóm hiện tại, thị trường xuất hiện nhóm “người chơi mới”, nhóm này là một ẩn số với các doanh nghiệp, quỹ đầu tư, v.v… đang tìm kiếm cơ hội thâm nhập thị trường bất động sản thông qua M&A, thu mua quỹ đất với những doanh nghiệp bất động sản phù hợp hoặc tự thành lập doanh nghiệp bất động sản để phát triển sản phẩm riêng.
