Triển khai ở cấp xã còn chậm
Theo kế hoạch, 5 năm 1 lần, cả nước sẽ tiến hành kiểm kê, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất. Kỳ kiểm kê năm 2019 nhằm đánh giá thực trạng tình hình sử dụng đất của từng đơn vị hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh, vùng kinh tế và cả nước để làm cơ sở đánh giá tình hình quản lý, sử dụng đất của các cấp trong 5 năm qua. Đồng thời, đề xuất cơ chế, chính sách, biện pháp nhằm tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai, nâng cao hiệu quả sử dụng đất; làm cơ sở cho việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp giai đoạn 2021-2030 và là cơ sở quan trọng để xây dựng chiến lược phát triển kinh tế-xã hội (KTXH) đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Thời hạn hoàn thành và báo cáo kết quả kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019 như sau: Cấp xã hoàn thành và báo cáo kết quả trước ngày 16.1.2020; cấp huyện hoàn thành và báo cáo kết quả trước ngày 1.3.2020; cấp tỉnh hoàn thành và báo cáo kết quả trước ngày 16.4.2020; cả nước và các vùng KTXH hoàn thành trước ngày 16.6.2020.
Nội dung kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019, của từng đơn vị hành chính các cấp trong năm 2019.Đặc biệt là tình hình sử dụng đất do doanh nghiệp Nhà nước (DNNN), DN cổ phần hóa quản lý sử dụng; đất do các ban quản lý rừng và các DN sản xuất nông, lâm nghiệp sử dụng; đất tại các dự án xây dựng nhà ở thương mại; đất xây dựng các công trình sự nghiệp ngoài công lập, công trình công cộng có mục đích kinh doanh; đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích.
Đến nay, tiến độ thực hiện ở cấp xã: Số xã đã triển khai là 10.566 xã, đạt 98,8%; số xã đã hoàn thành dã ngoại, khoanh vẽ bản đồ: 9.670 xã, đạt 90%; số xã đã cơ bản hoàn thành bản đồ kiểm kê: 8.599 xã, đạt 80,4%; số xã đã hoàn thành kiểm kê cấp xã: 7.811 xã, đạt 73%. Còn ở cấp huyện: Số huyện đã triển khai kiểm tra, tổng hợp là 524 huyện, đạt 75,4%; số huyện đã hoàn thành: 265 huyện, đạt 38,1%; các huyện chưa thực hiện còn khoảng 24,6%.
Ảnh hưởng đến kế hoạch tương lai
Theo đánh giá của Tổng cục Quản lý Đất đai (TCQLĐĐ), hiện nay, tiến độ thực hiện chung bị chậm so với quy định do có nhiều khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện ở các địa phương. Đặc biệt, một số địa phương có thay đổi địa giới hành chính cấp xã, huyện do thực hiện Nghị quyết 32/NQ-CP ngày 14.5.2019 của Chính phủ về kế hoạch thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021.
Đồng thời, tổ chức kiểm tra, nghiệm thu kết quả thực hiện kiểm kê đất đai năm 2019 ở cấp xã, cấp huyện đối với những địa phương đã hoàn thành; hoàn chỉnh, nghiệm thu hồ sơ kiểm kê đất đai năm 2019 cấp tỉnh và gửi về Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) theo quy định.
Trước đó, Bộ TNMT đã có nhiều Công văn gửi UBND các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương về việc đôn đốc thực hiện công tác kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019. Trong đó, đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở TNMT tập trung lực lượng các đơn vị chuyên môn của sở, phối hợp chặt chẽ với các Phòng TNMT cấp huyện tăng cường đôn đốc, hướng dẫn các xã, các huyện chưa hoàn thành đẩy nhanh tiến độ thực hiện.
Tiếp đến, trong 6 tháng cuối năm 2020, TCQLĐĐ sẽ tổ chức chỉ đạo thực hiện hoàn thành công tác kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019. Theo TCQLĐĐ, tổng cục đã trình bộ trưởng báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép lùi tiến độ hoàn thành công tác kiểm kê đất đai sang Quý IV/2020.
Trao đổi với Lao Động, chuyên gia chính sách đất đai PGS-TS Trần Thị Minh Châu - Học viện Chính trị Quốc gia - nói rằng, về lý thuyết đây là cung cấp thông tin để làm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất 5 năm và chiến lược 10 năm. Như vậy, nếu việc kiểm kê chậm thì sẽ ảnh hưởng xây dựng kế hoạch 5 năm và chiến lược 10 năm cũng như quy hoạch sử dụng đất. Việc này còn liên quan đến các dự án, có thể kế hoạch sắp tới phải có điều chỉnh.
Thứ hai, trên thực tế kiểm kê nhanh thì có được số liệu chính xác để phân định cho các Khu công nghiệp mới đón làn sóng đầu tư mới từ Trung Quốc về. “Nếu mình rà soát không kỹ, số liệu cũ không phù hợp nhu cầu mới có thể dẫn đến những bất hợp lý, cản trở việc đón làn sóng mới từ các nhà đầu tư nước ngoài” - bà Châu nói thêm.
