Người dân kêu ca là đúng
Như Lao Động đã phản ánh, người dân ở nhiều xã ở tỉnh Thái Bình đang bỏ tiền mua nước sạch nhưng lại “rước” về nươcd bẩn như nước sông.
Trao đổi với PV Lao Động về bức xúc này của người dân, ông Nguyễn Mạnh Khương – Phó Giám đốc Sở NNPTNT Thái Bình, cho biết: Trên địa bàn tỉnh hiện có 75 công trình cấp nước sạch tập trung với sự tham gia quản lý, vận hành của 33 doanh nghiệp và một số hợp tác xã, trung tâm dịch vụ.
Nếu như trước đây, tổng công suất thiết kế rơi vào khoảng hơn 359.000 m3/ngày đêm thì hiện nay, con số này đã được nâng lên mức hơn 511.000 m3/ngày đêm.
“Nhìn tổng thể thì về cơ bản, việc cung ứng nước sạch sinh hoạt trên địa bàn tỉnh đã tốt lên từng ngày. Tuy vậy, ở một số nơi, tình trạng thiếu nước cục bộ, áp lực nước yếu, lưu lượng nước chưa ổn định, chất lượng chưa đảm bảo vẫn còn xảy ra và phản ánh, kiến nghị của người dân tại những nơi này là xác đáng", ông Khương cho biết.
Quản lý yếu kém, nguồn nước nguyên liệu bị xâm hại
Theo báo cáo của Sở NNPTNT Thái Bình, sau khi nhận chuyển giao 19 công trình cấp nước sạch tập trung nguồn vốn Ngân hàng Thế giới từ UBND tỉnh Thái Bình, Công ty Cổ phần Bitexco Nam Long đã đầu tư nâng cấp các công trình được nhận bàn giao.
Trong đó, công ty đã thực hiện đầu tư nâng cấp được 14/19 công trình, tổng công suất nâng cấp thêm được là 17.890 m3/ngày đêm.
Từ tổng công suất ban đầu của 19 công trình là 28.010 m3/ngày đêm, đến nay tổng công suất của 19 công trình đã đạt xấp xỉ 46.800 m3/ngày đêm. Hiện tại còn 5 công trình chưa được đầu tư nâng cấp công suất.
Trong số 14 công trình mà công ty đã đầu tư nâng cấp, có 9 công trình do đầu tư nâng cấp, cải tạo chưa đồng bộ giữa nâng công suất và hệ thống mạng lưới đường ống nên dẫn đến tình trạng cấp nước không ổn định ở 29 thôn của 13 xã thuộc 4 huyện.
Ngoài nguyên nhân đầu tư, nâng cấp chưa đồng bộ, còn tồn tại một loạt nguyên nhân khác dẫn đến việc cung ứng nước sạch ở những nơi này gặp trục trặc.
Cụ thể, công suất thiết kế ban đầu của các công trình thấp hơn nhiều lần so với nhu cầu sử dụng nước sạch thực tế ở thời điểm hiện tại.
Khi bắt đầu triển khai xây dựng, chỉ có khoảng 60% người dân đăng ký tham gia, do đó tính toán lưu lượng nước sử dụng ban đầu đến nay không còn khả thi.
Nếu như trước đây, ước tính trung bình mỗi hộ sẽ sử dụng khoảng 60 lít nước/ngày đêm, thì bây giờ trung bình mỗi hộ sử dụng tới 120 – 150 lít nước/ngày đêm.
Bên cạnh đó, những tác động của tự nhiên như biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn cũng là nguyên nhân dẫn đến nguồn nước nguyên liệu đầu vào bị ảnh hưởng.
Ngoài ra, trình độ vận hành, quản lý của nhân sự chịu trách nhiệm vận hành tại các nhà máy nước còn yếu kém, chưa chuyên nghiệp; một số cơ sở sản xuất, trang trại, gia trại chăn nuôi còn có hành vi xả thải trộm chất thải chưa xử lý ra môi trường, sông ngòi, lượng thuốc bảo vệ thực vật gia tăng cũng là nguyên nhân khiến vùng nước nguyên liệu bị xâm hại.
Chưa kể, một bộ phận người dân ý thức kém còn có hành vi câu trộm, cắt nối, đục phá đường ống để sử dụng trộm nước sạch không qua đấu nối với đồng hồ dẫn đến đường ống bị hư hỏng; một số công trình thi công đường giao thông thi thoảng vẫn để xảy ra tình trạng vỡ đường ống cấp nước…
Trong tổng số 75 công trình cấp nước sạch tập trung trên địa bàn tỉnh Thái Bình hiện nay, có:
- 20 công trình là vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB)
- 15 công trình là vốn từ Chương trình mục tiêu Quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn
- 24 công trình là vốn khuyến khích đầu tư theo hình thức xã hội hóa
- 15 công trình cấp nước cho đô thị mở rộng sang vùng nông thôn
- 1 công trình đầu tư từ nguồn vốn khác.
Trong đó, 19/20 công trình cấp nước cho 52 xã, phường được đầu tư từ nguồn vốn vay của WB đã được UBND tỉnh Thái Bình giao cho Công ty Cổ phần Betixco Nam Long quản lý, vận hành và mở rộng, nâng cấp từ năm 2015 đến nay.