Thẻ căn cước công dân gắn chip có nghĩa là trên thẻ có gắn chip điện tử thay vì loại thẻ căn cước công dân mã vạch 2 chiều hiện hữu. Tuy nhiên, tính năng của loại thẻ mã vạch hạn chế hơn nhiều so với thẻ gắn chip về khả năng tương tác với các thiết bị đọc, tốc độ truy xuất dữ liệu cũng như khả năng chứa dữ liệu.
Thẻ căn cước công dân mã vạch chủ yếu chứa các thông tin, dữ liệu cá nhân phục vụ cho cơ quan quản lí. Trong khi đó, thẻ gắn chip có khả năng chứa dữ liệu lớn, được hiểu là nhiều loại thông tin dữ liệu khác nhau từ bằng lái, thông tin cư trú, bảo hiểm phương tiện, y tế… tùy theo độ mở và sự phân lớp quản lí được phân cấp.
Thẻ căn cước công dân gắn chip cũng có thể được tích hợp tài khoản ngân hàng, thẻ ATM, ví điện tử… qua đó giúp cho việc thanh toán một chạm, không dùng tiền mặt, thuận tiện không cần phải mang theo ví chứa đựng nhiều loại giấy tờ hoặc thẻ rườm rà, lại còn dễ bị thất lạc, mất mát.
Trên thế giới, EU là khu vực đã áp dụng loại thẻ căn cước công dân gắn chip từ khá sớm. Tuy nhiên điều bất ngờ hơn nữa là, thẻ căn cước công dân gắn chip hay còn gọi là thẻ căn cước công dân điện tử (e-ID) lại được một quốc gia nhỏ bé ở vùng Trung Á là Estonia áp dụng đầu tiên. Estonia cũng là một trong những quốc gia đầu tiên xây dựng thành công chính phủ điện tử mà nay chuyển sang thành chính phủ số với e-ID là nồng cốt trong quản lí công dân, xã hội cũng như cung cấp các tiện ích về dịch vụ hành chính công.
Đặc biệt, với thẻ căn cước công dân gắn chip còn giúp quản lí, giám sát từ xa hỗ trợ cho người dân cũng như công tác quản lí. Khả năng tương tác, kết nối và truy xuất các dữ liệu từ chip cũng nhanh hơn. Tính bảo mật của thẻ căn cước công dân gắn chip cũng cao hơn.
Hiểu một cách đơn giản, các loại thẻ ATM trên thị trường hiện nay chủ yếu đang là loại thẻ từ. Nếu được thay sang loại thẻ chip, tính bảo mật cũng bảo đảm hơn rất nhiều cho các chủ tài khoản.
Về mặt kĩ thuật công nghệ, độ mở của thẻ chip rộng hơn và cũng linh hoạt hơn. Trên nền tảng thẻ chip, hoàn toàn có thể triển khai thêm các loại thông tin, dữ liệu hay dịch vụ tiện ích trong tương lai.
Xét về mặt kích cỡ hay chất liệu thẻ có thể thẻ căn cước công dân điện tử không khác với loại thẻ căn cước công dân hiện hành. Yếu tố khác biệt cơ bản chính là chip điện tử được gắn trên thẻ. Như vậy, hai loại thẻ có kích cỡ bằng nhau (cỡ bằng thẻ ATM) nhưng tính năng của thẻ căn cước công dân gắn chip được nâng cấp khác biệt, hỗ trợ tốt hơn cho việc quản lí, cung cấp các dịch vụ hành chính công, các tiện ích…
Mặt khác, khi đã có đề xuất chuyển sang triển khai thẻ căn cước công dân gắn chip thì việc tạm dừng đổi từ chứng minh nhân nhân sang thẻ căn cước công dân mã vạch hiện nay cũng là hợp lí. Thứ nhất là giúp tiết kiệm chi phí, tránh lãng phí. Thứ hai là tránh làm mất thời gian và mất công của người dân đi lại nhiều lần. Thứ ba, tính ưu việt của loại thẻ căn cước công dân gắn chip được áp dụng sớm trong cuộc sống thay vì lại phải qua giai đoạn chuyển tiếp.
