Theo thống kê, trên phạm vi cả nước có 280 trung tâm đăng kiểm, trong đó có 13 trung tâm thuộc Cục Ðăng kiểm Việt Nam, 63 trung tâm của Sở Giao thông Vận tải và hơn 200 trung tâm thuộc doanh nghiệp với hơn 400 dây chuyền kiểm định. Riêng năm 2019 đã có tới 32 trung tâm mới ra đời và hàng chục đơn vị khác đăng ký thành lập. Con số này tương đương với số trạm đăng kiểm của 4 năm trước cộng lại.
Trước đây, hầu hết trung tâm đăng kiểm xe cơ giới đều là đơn vị sự nghiệp nhà nước, chỉ một số đơn vị được thí điểm đầu tư, hoạt động theo mô hình xã hội hóa. Từ khi Nghị định số 139/2018/NÐ-CP ra đời, đã gỡ bỏ quy định phát triển trung tâm đăng kiểm phải theo quy hoạch vùng, địa phương, đã tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy hoạt động đăng kiểm phát triển sôi động thời gian qua. Số lượng trung tâm đăng kiểm mới gia tăng nhanh chóng, nhất là các trung tâm do doanh nghiệp và cá nhân đầu tư.
Xã hội hóa công tác đăng kiểm là chủ trương đúng đắn, giúp lĩnh vực này phát triển đột phá, góp phần quan trọng bảo đảm điều kiện an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường của phương tiện và trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Tuy nhiên, việc phát triển nhanh các trung tâm đăng kiểm mà không tính toán đến tổng lượng phương tiện đã khiến nhiều đơn vị cạnh tranh nhau không lành mạnh. Hàng loạt trung tâm đăng kiểm, nhất là các trung tâm xã hội hóa bị sai phạm, nhiều đăng kiểm viên có hành vi tiêu cực và đã bị khởi tố thời gian gần đây. Mới đây nhất là việc Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam bị can đối với một số cán bộ của Cục Đăng kiểm Việt Nam để mở rộng điều tra các vụ án “Môi giới hối lộ”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ” và “Giả mạo trong công tác” xảy ra tại các Trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TP.HCM, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre.
Theo đánh giá của các chuyên gia, những lỗi vi phạm trong kiểm định xe cơ giới liên tục lặp lại với tần suất khá cao cho thấy, việc kiểm tra, giám sát của Cục Ðăng kiểm Việt Nam - cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực này - đã không được thực hiện quyết liệt và rốt ráo, nhất là tại một số trung tâm đăng kiểm tư nhân hoặc các trung tâm được cổ phần hóa.
Theo ông Nguyễn Văn Thanh - nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, để chủ trương xã hội hóa công tác đăng kiểm phát huy hiệu quả như kỳ vọng ban đầu và khắc phục được những bất cập, tồn tại phát sinh, đòi hỏi các cơ quan quản lý Nhà nước trong lĩnh vực đăng kiểm phải thật sự có trách nhiệm, nghiêm minh và cương quyết trong công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm.
Cũng theo ông Thanh, những tiêu cực xảy ra tại một số trung tâm đăng kiểm chưa được chấn chỉnh kịp thời, phải đặt ra nghi vấn khi có hiện tượng bất thường và ngay lập tức cơ quan chức năng phải vào cuộc kiểm tra, nếu không đủ tiêu chuẩn thì phải đóng cửa.
“Chỉ cần Cục Đăng kiểm Việt Nam làm mạnh tay đối với những trung tâm đăng kiểm làm ăn gian dối, tiêu cực, tự khắc công tác đăng kiểm sẽ trở lại trật tự” - ông Nguyễn Văn Thanh nhấn mạnh.
