Sự lao dốc của đồng Bitcoin trong những ngày qua không chỉ phản ánh một thực tế giảm giá mạnh và đầy bất ngờ, mà còn có tính biểu tượng về tính rủi ro đối với việc đầu tư hay lướt sóng trên thị trường tiền số/tiền mã hóa.
Sự bất ổn của thị trường tiền số tính từ năm 2017 tới nay đã quá rõ. Sự tăng dốc và lao dốc luôn dẫn đến các rủi ro và đổ vỡ không chỉ về mặt tài chính mà còn cả về sự nghiệp, hạnh phúc cá nhân và gia đình của không ít người.
Gần đây, khi giá Bitcoin tăng trở lại và leo lên đỉnh mới, không ít dự án tiền mã hóa (crypto) lại được quảng bá dưới “chiếc áo” là dự án công nghệ blockchain, hay các sàn giao dịch phi tập trung, các dự án game NFT có phát hành kèm mã tiện ích (token)… và được khuếch trương rầm rộ trên mạng xã hội.
Đặc biệt là mảng game NFT. Sau khi game Axie Infinity của các nhà sáng lập người Việt đạt đến đỉnh về cả giá trị vốn hóa (có lúc vượt mốc 9 tỉ USD) và người chơi (gần 2 triệu người chơi), thị trường Việt Nam gần như đã trở thành “cái nôi” bùng nổ làn sóng phát triển game NFT cùng với kế hoạch phát hành mã tiện ích nhằm thu hút đầu tư.
Một vài dự án game NFT điển hình phát triển tại Việt Nam gần đây đã thu hút được các quỹ đầu tư nước ngoài, như dự án game Sipher gọi vốn được 6,8 triệu USD, game HeroVerse cũng đã gọi vốn thành công 1,7 triệu USD.
Tuy nhiên, một chuyên gia (xin miễn nêu tên) trong lĩnh vực phát triển game NFT cho biết, chỉ có những người trong giới mới có thể tường tận dự án nào làm ăn thực chất, có khả quan và đi đến cùng hay không. Còn bên ngoài nhìn vào, dự án game NFT rất nhiều nhưng cũng vàng thau lẫn lộn. Trong đó, có không ít dự án tốt, có tiềm năng, được đầu tư bài bản và có đội ngũ tâm huyết; nhưng cũng có những dự án chất lượng không cao. Nếu nhà đầu tư không am hiểu mà vội đổ tiền vào góp vốn hay đầu cơ nhằm kiếm lời, sẽ rất dễ sa bẫy các dự án ăn xổi ở thì.
Vài ngày trước đã xảy ra một cuộc “đôi co”, công kích lẫn nhau giữa vị chủ tịch sáng lập một doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam với một số người ẩn danh trên Facebook. Cho dù vị chủ tịch doanh nghiệp này đã tuyên bố chiến thắng trận đầu trước những “crypto xấu xí”, song qua đó có thể thấy trong lĩnh vực này đang diễn biến khá phức tạp, đặc biệt là những thông tin dèm pha, bôi bẩn, gây nhiễu… về nhau trên thị trường.
Tại Việt Nam cách đây nhiều tháng, chiêu quảng bá cho các dự án tiền mã hóa hay game NFT bằng cách thuê các ngôi sao showbiz, thể thao hay hotgirl quảng cáo trên trang cá nhân để thu hút người chơi đã không thành công vì sớm bị công luận lật tẩy.
Tuy nhiên, chiêu dùng mạng xã hội để lan truyền, cùng với truyền miệng và mua bán kiểu đa cấp, lại thu hút được không ít người lao vào, vì chung quy lại được hứa hẹn tỉ suất lợi nhuận hấp dẫn.
Từ năm 2020 trở về trước khoảng 5 năm, các vụ lừa đảo, đổ vỡ về tiền ảo đã liên tục xảy ra, nhiều người không chỉ tán gia bại sản mà còn trở bệnh tâm thần vì mất hết gia tài và còn mang núi nợ.
Đó là những bài học vẫn còn giá trị nóng hổi ngay tại thời điểm hiện nay.
