Một hợp đồng tín dụng có hồ sơ được thẩm định “dễ dãi”?
Báo Lao Động vừa có loạt bài phản ánh về những dấu hiệu của hành vi mua bán trái phép hóa đơn VAT, trốn thuế xảy ra tại Công ty TNHH Đồ dùng thể thao Trạm Tường (gọi tắt là Công ty Trạm Tường) tại thôn Độc Lập, xã Thái Thọ, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình.
Theo tài liệu PV thu thập được, ngày 22.2.2021, Công ty CP Sản xuất Thương mại và Dịch vụ Tuấn An (địa chỉ tại xóm 8, xã Xuân Trung, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định) xuất cho Công ty Trạm Tường 1 tờ hóa đơn VAT số 0000942 với tổng giá trị hàng hóa ghi trên hóa đơn hơn 6 tỉ đồng là tiền bán máy móc ngành may.
Đến ngày 9.3.2021 (tức khoảng 15 ngày sau), tại trụ sở ngân hàng, giữa ngân hàng và Công ty Trạm Tường đã cùng ký kết hợp đồng tín dụng với nội dung: Ngân hàng cho Công ty Trạm Tường vay số tiền 3 tỉ đồng, mục đích vay là để Công ty Trạm Tường thanh toán tiền đầu tư máy móc thiết bị phục vụ sản xuất, thời hạn vay 60 tháng kể từ ngày ký hợp đồng.
Công ty Trạm Tường đã chứng minh việc sử dụng vốn vay đúng mục đích bằng hóa đơn VAT số 0000942, ký hiệu TA/20P do Công ty Cổ phần Sản xuất thương mại Tuấn An xuất theo hợp đồng kinh tế số 2202/HĐKT/TA-TT.
Liên quan sự việc này, tại buổi làm việc với PV Lao Động ngày 19.3.2024, vị trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp của ngân hàng cho biết, chính ông là người trực tiếp thẩm định hồ sơ vay của Công ty Trạm Tường.
“Tất cả hồ sơ vay vốn của khách hàng chúng tôi đều làm chuẩn chỉ theo đúng quy trình. Trước khi ký hợp đồng, ngân hàng tiến hành thẩm định hồ sơ thì đúng là công ty có nhà xưởng, có hoạt động sản xuất kinh doanh, tại thời điểm kiểm tra thực tế tại công ty có số lượng máy móc đúng như trong hợp đồng kinh tế thì chúng tôi mới giải ngân được. Đến nay doanh nghiệp đã tất toán khoản vay, chúng tôi hỏi lý do vì sao thanh toán trước hạn thì họ không nói”, vị đại diện ngân hàng khẳng định.
Khi PV hỏi phía ngân hàng có thẩm định, quản lý tài sản đảm bảo đến chi tiết từng mã máy hay không, ông Duy cho rằng không thể quản lý được vì không hiệu quả do số lượng máy móc nhiều và là loại tài sản theo quy định không nhất thiết, không bắt buộc phải thẩm định, quản lý đến từng mã, từng serie máy mà chỉ có thể kiểm đếm, quản lý theo cả lô máy.
Theo phân tích của luật sư Nguyễn Thanh Hoàng, thuộc Đoàn luật sư TP Hà Nội: “Trong trường hợp này, quá trình thẩm định tài sản của Công ty Trạm Tường, nếu cán bộ thẩm định không quản lý, đối chiếu tài sản thế chấp là máy móc theo mã, serie đến từng máy thì chúng ta không thể chắc chắn loại trừ tình huống khách hàng đi thuê máy móc, thiết bị theo số lượng đã ký trong hợp đồng kinh tế mua máy móc của đối tác để đối phó, ngụy tạo tài sản với hoạt động thẩm định tài sản thực tế của ngân hàng”.
Xuất hiện sự bất nhất tại ngân hàng
Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp của ngân hàng cho biết thêm, trong suốt thời gian Công ty Trạm Tường vay vốn 3 tỉ đồng, ít nhất 1 năm 1 lần cán bộ có xuống trụ sở công ty để kiểm tra, định giá lại tài sản thế chấp.
Khi PV đề nghị phía ngân hàng cung cấp một số tài liệu liên quan hồ sơ thẩm định tài sản bảo đảm khoản vay của Công ty Trạm Tường; biên bản kiểm tra, định giá lại tài sản thế chấp qua các kỳ… để chứng minh thông tin cung cấp từ ngân hàng là chính xác, Giám đốc ngân hàng cho biết sẽ bàn bạc lại với bộ phận pháp chế xem có thể cung cấp được hay không, vì liên quan bí mật khách hàng.
Sau gần 1 tuần trôi qua không nhận được phản hồi từ ngân hàng, sáng 25.3, PV liên hệ với đại diện ngân hàng qua điện thoại để hỏi về tài liệu. Vị đại diện ngân hàng cho biết sau khi bàn bạc, hội ý với bộ phận pháp chế, ngân hàng không thể cung cấp thông tin hay cho PV sao, chụp theo yêu cầu.
Vẫn qua trao đổi với PV tại buổi làm việc ngày 19.3.2024, vị đại diện này khẳng định, quá trình duy trì khoản vay nói trên tại ngân hàng, Công ty Trạm Tường không phát sinh nhóm nợ xấu, nợ quá hạn.
Trong khi đó, tài liệu của PV lại thể hiện, ngân hàng này đã mời Giám đốc Công ty Trạm Tường là ông Nguyễn Thanh Tùng đến trụ sở ngân hàng làm việc với nội dung: “Cho đến hết ngày 6.12.2023 Công ty Trạm Tường đang nợ nhóm 2, dư nợ 1,5 tỉ đồng”.
Đáng chú ý, theo nguồn tin riêng của PV, ngày 2.1.2024, Phòng An ninh Kinh tế - Công an tỉnh Thái Bình phát hành Giấy mời số 30, nội dung mời Giám đốc Nguyễn Thanh Tùng và Kế toán trưởng của Công ty Trạm Tường ngày 4.1.2024 đến trụ sở làm việc với cán bộ Nguyễn Khắc Duy liên quan đến Công ty Trạm Tường.
Không biết có phải do trùng hợp mà ngay trong tháng 1.2024, Công ty Trạm Tường đã bất ngờ tất toán hết số dư nợ 1,5 tỉ đồng còn lại tại ngân hàng, dù thời hạn vay đến tháng 3.2026 mới hết hạn.
