Xâm lấn trong thời gian dài
Ngày 7.6, có mặt trực tiếp tại hồ thuỷ lợi Suối Lạnh, PV nhận thấy một công trình kiên cố mang dáng dấp của đền chùa án ngữ trên lưu vực phía Tây của hồ. Sự đồ sộ của công trình này có thể quan sát được từ cách xa cả kilomet.
Tuy nhiên, một công trình hoành tráng, được xây dựng ngay trong hành lang bảo vệ công trình thuỷ lợi (CTTL) không phải mọc lên sau 1 đêm mà đã trải qua một quá trình dài xâm lấn, san gạt đất đá xuống hồ Suối Lạnh để có mặt bằng. Tất cả sự việc đều được công khai diễn ra trong gần 2 năm qua.
Theo tài liệu có được, đầu tháng 11.2020, bà Dương Thuỳ Dung (xóm Na Lang, xã Thành Công) bắt đầu tiến hành xây dựng công trình nói trên với diện tích xây dựng gần 400m2.
Ngay sau đó, vào tháng 1.2021 bà Dung đã cho san gạt hàng nghìn m3 đất đồi xuống phạm vi bảo vệ CTTL với diện tích hơn 4.700m2 trong đó gần 2.000m2 chưa được cấp giấy CNQSDĐ đồng thời tháo dỡ cột mốc ranh giới hành lang bảo vệ CTTL số 31.
Cuối tháng 5.2021 bà Dung tiếp tục cho người đào móng, đan sắt đổ bê tông và xây dựng bậc lên xuống kiên cố trong khu vực lòng hồ Suối Lạnh ở cao trình 27,5m (dưới cao trình đỉnh đập 32,04m). Diện tích xây dựng trái phép khoảng 89,6m2.
Không dừng lại ở đó, trong suốt năm 2021 bà Dung cho chôn khoảng 200 cọc bê tông, hàng rào thép gai xuống khu vực mép hồ Suối Lạnh, phạm vi được xác định trong hành lang bảo vệ CTTL. Trong khi phía trên bờ, cả một quả đồi lớn bị đào bới nham nhở lấy đất san lấp hồ.
Tại Kết luận số 04/KL-UBND ngày 15.10.2021 của UBND TX. Phổ Yên (nay là TP. Phổ Yên) đã xác định hành vi xây dựng công trình kiên cố trên diện tích 89,6m2 của bà Dung là vi phạm quy định về bảo vệ an toàn CTTL của Nghị định 65/2019/NĐ-CP.
Việc đổ đất san lấp mặt bằng vào trong phạm vi bảo vệ CTTL trên diện tích gần 2.000m2 chưa được cấp GCNQSDĐ là vi phạm Nghị định 91/NĐ-CP.
UBND TX. Phổ Yên yêu cầu bà Dung dừng ngay các hành vi vi phạm đồng thời tháo dỡ các hạng mục nằm trong phạm vi bảo vệ công trình hồ Suối Lạnh. Tuy nhiên từ đó đến nay những yêu cầu trên đã không được thực hiện mà trái lại việc xây dựng, xâm lấn hồ vẫn được công khai thực hiện.
Đe doạ an toàn công trình thuỷ lợi
Ngày 7.6, trao đổi với PV, ông Ngô Thượng Hoan - Trạm trưởng trạm khai thác thuỷ lợi Phổ Yên cho biết, hành vi ngang nhiên xâm lấn hồ Suối Lạnh của bà Dương Thuỳ Dung là đặc biệt nghiêm trọng, đe doạ an toàn công trình thuỷ lợi trên địa bàn trong nhiều năm trở lại đây.
Theo ông Hoan: "Ngay từ khi phát hiện sự việc, trạm khai thác thuỷ lợi đã nhiều lần lập biên bản, đánh giá hiện trạng và báo cáo lên UBND TX. Phổ Yên nhưng sau đó gần như không có chuyển biến, hành vi lấn chiếm và xây dựng trong phạm vi bảo vệ CTTL của bà Dung vấn tiếp diễn.
Hành vi xâm hại hồ Suối Lạnh của bà Dung đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới công tác quản lý, vận hành an toàn hồ đập. Nếu không xử lý dứt điểm, đủ tính răn đe sẽ tạo thành tiền lệ xấu khi người này làm được thì người khác cũng sẽ làm".
Căn cứ theo các quy định của Luật Thuỷ lợi, ông Hoan khẳng định việc bà Dung xây dựng công trình trên đất đã được cấp GCNQSDĐ nhưng trong phạm vi bảo vệ CTTL khi chưa được sự cho phép của UBND cấp tỉnh cũng là sai. Bởi hồ thuỷ lợi Suối Lạnh là công trình thuộc sự quản lý của UBND tỉnh Thái Nguyên.
Về phía chính quyền địa phương, ông Đặng Văn Tỵ - Chủ tịch UBND xã Thành Công (TP. Phổ Yên) cho biết, đây là vụ việc phức tạp đã tồn tại dai dẳng trong một thời gian dài bên cạnh đó một số vấn đề vượt thẩm quyền xử lý của địa phương.
Ông Tỵ thông tin thêm: "Hiện tại thời hiệu xử lý vi phạm hành chính đối với nhà bà Dung đã hết hiệu lực. Xã đã có một số báo cáo gửi cấp trên đề xuất, kiến nghị hướng giải quyết vụ việc nhưng đến nay chưa có chỉ đạo gì mới".
Hồ Suối Lạnh được Bộ NN&PTNT đầu tư xây dựng vào năm 1992 hoàn thành đưa vào sử dụng từ năm 1994. Hồ có diện tích lưu vực là 4km2 với nhiệm vụ tưới cho 452 ha lúa, 176 ha cây trồng khác thuộc 2 xã Thành Công và Vạn Phái (TP. Phổ Yên, Thái Nguyên). Hồ có cao trình đỉnh đập + 32,04 mét. Mực nước dâng bình thường + 30 mét.