Sớm ban hành Luật về tư pháp người chưa thành niên

ThS Phạm Văn Chung |

Pháp luật về tư pháp người chưa thành niên dùng để chỉ tất cả các quá trình và thủ tục xử lý các hành vi vi phạm pháp luật (cả hành chính và hình sự) do những người dưới 18 tuổi thực hiện.

Bao gồm nhiều giai đoạn từ phòng ngừa, ngăn chặn, giáo dục đến xử lý hành chính, xử lý hình sự và tái hoà nhập cộng đồng sau khi họ đã chấp hành đầy đủ hình phạt và các biện pháp giáo dục.

Người chưa thành niên vi phạm pháp luật bị xử lý được chia làm 2 độ tuổi phù hợp với sự phát triển về tính cách, tâm sinh lý, độ chín chắn, trưởng thành... Đó là độ tuổi từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi và từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi.

Về trách nhiệm hành chính, theo Luật Xử lý vi phạm hành chính (XLVPHC) quy định người chưa thành niên từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi vi phạm hành chính (VPHC) chỉ bị phạt cảnh cáo; người chưa thành niên từ đủ 16 tuổi trở lên VPHC thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền với mức phạt không quá một phần hai mức phạt đối với người thành niên hoặc bị áp dụng biện pháp giáo dục tại cấp xã, đưa vào trường giáo dưỡng hoặc đưa vào cơ sở chữa bệnh.

Về trách nhiệm hình sự, theo BLHS năm 2015 thì người chưa thành niên đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng và việc miễn trách nhiệm hình sự đối với các em được thực hiện theo quy định chung.

Riêng người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi thì chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà BLHS có quy định khác như tuổi chịu trách nhiệm hình sự, chuẩn bị phạm tội, xóa án tích...

Luật XLVPHC, BLHS 2015 đã có những quy định rất tiến bộ về trình tự thủ tục xửu lý người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

Đặc biệt theo BLHS 2015 thì thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi như các quy định về hỏi cung bị can theo chuẩn mực quốc tế, bảo đảm thân thiện...

Tuy nhiên, các quy định về tư pháp người chưa thành niên vẫn chưa được cụ thể, chi tiết và toàn diện. Vì vậy, cần phải ban hành đạo luật riêng về tư pháp người chưa thành niên để điều chỉnh, quy định đối với người chưa thành nên vi phạm pháp luật.

Theo quan điểm người viết, cơ quan có thẩm quyền cần sớm tập hợp các quy định về tư pháp người chưa thành niên đang nằm rải rác ở các văn bản pháp luật khác nhau để xây dựng thành đạo luật riêng về tư pháp người chưa thành niên.

Trong đó, chú trọng việc rà soát., tập hợp các quy định về tư pháp người chưa thành niên tại Luật XLVPHC, BLHS năm 2015, các luật và văn bản hướng dẫn liên quan để tiếp tục sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện luật pháp, chính sách đối với đối tượng đặc biệt này.

Theo đó, cần theo hướng tăng cường xử lý chuyển hướng và tư pháp phục hồi đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

Cụ thể như tăng cường hoà giải, thỏa thuận giữa người bị hại và người vi phạm như là một biện pháp không chính thức để chuyển xử lý người chưa thành niên ra bên ngoài hệ thống xử lý VPHC; miễn trách nhiệm hình sự, chế tài không giam giữ cho người chưa thành niên và giao cho gia đình, cộng đồng giám sát và giảm thiểu sự kỳ thị đối với họ... nhằm phù hợp với các chuẩn mực, thông lệ quốc tế.

Điều này không những đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên mà còn phù hợp với các Công ước về quyền trẻ em mà Việt Nam đã phê chuẩn hoặc ký kết.

ThS Phạm Văn Chung
TIN LIÊN QUAN

Giảm biên chế đơn vị sự nghiệp nghành Tư pháp đến 2025

QUỲNH CHI |

Đây là nội dung có trong Quyết định 2070/QĐ-TTg về Phê duyệt Quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý nhà nước của ngành Tư pháp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Lý do trẻ vị thành niên gặp khủng hoảng không tìm đến cha mẹ

Bảo Châu |

Có nhiều lý do dẫn đến việc trẻ em lứa tuổi vị thành niên gặp khủng hoảng tâm lý nhưng không tìm đến sự giúp đỡ của cha mẹ.

Bình Dương: Công an tạm giữ một thanh niên xâm phạm bé gái vị thành niên

ĐÌNH TRỌNG |

Công an thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương đã bàn giao một nam thanh niên để Công an tỉnh Bình Bình Dương tiếp tục điều tra làm rõ hành vi “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi”.

Những cách bài trí không gian sống đón Tết thú vị của sao Việt

DI PY, ẢNH: Nghệ sĩ cung cấp. |

Nhiều sao Việt như Ngọc Diễm, Đàm Thu Trang, Đàm Vĩnh Hưng bài trí tổ ấm đón Tết theo nhiều phong cách khác nhau.

Dự báo thời tiết 16.1: Miền Bắc rét đậm mưa vài nơi, nhiệt độ giảm sâu hơn

AN AN |

Dự báo thời tiết hôm nay 16.1.2023, Bắc Bộ trời rét đậm, vùng núi rét hại. Nhiệt độ thấp nhất ở Bắc Bộ phổ biến từ 9 - 12 độ C, khu vực vùng núi Bắc Bộ phổ biến 6 - 9 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 3 độ C.

Chứng khoán: Thiếu sự đồng thuận của dòng tiền để bứt phá

Gia Miêu |

Với nhiều thông tin hỗ trợ thị trường chứng khoán, nhà đầu tư kỳ vọng chỉ số VN-Index có thể sẽ sớm vượt mức kháng cự 1.067 điểm và hướng về gần mức 1.100 điểm trong tuần giao dịch cuối cùng trước khi nghỉ Tết.

Thực phẩm online ngày Tết tiềm ẩn nhiều rủi ro

Ngọc Chi - Đức Trung |

Cận Tết, việc mua sắm thực phẩm online tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Để có một cái Tết trọn vẹn và bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, hãy là người tiêu dùng thông minh.

So sánh đội hình tuyển Việt Nam vs Thái Lan chung kết AFF Cup 2022

Bảo Bình - Dương Anh |

So sánh đội hình tuyển Việt Nam vs Thái Lan AFF Cup 2022. Với lợi thế sân nhà, có 44,51% lượt bình chọn trên sofascore tin rằng Thái Lan giành chiến thắng, 28,38% dự đoán kết quả hoà và 27,11% nhận định đoàn quân của HLV Park Hang-seo sẽ nâng cao chức vô địch.

Giảm biên chế đơn vị sự nghiệp nghành Tư pháp đến 2025

QUỲNH CHI |

Đây là nội dung có trong Quyết định 2070/QĐ-TTg về Phê duyệt Quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý nhà nước của ngành Tư pháp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Lý do trẻ vị thành niên gặp khủng hoảng không tìm đến cha mẹ

Bảo Châu |

Có nhiều lý do dẫn đến việc trẻ em lứa tuổi vị thành niên gặp khủng hoảng tâm lý nhưng không tìm đến sự giúp đỡ của cha mẹ.

Bình Dương: Công an tạm giữ một thanh niên xâm phạm bé gái vị thành niên

ĐÌNH TRỌNG |

Công an thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương đã bàn giao một nam thanh niên để Công an tỉnh Bình Bình Dương tiếp tục điều tra làm rõ hành vi “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi”.