Để đến được Pú Vá, cần vượt qua con đường, mất gần 2 giờ từ trung tâm huyện Mù Cang Chải để đến trung tâm xã Chế Tạo. Tại đây, tiếp tục đi xe máy quãng đường gần 20km nhưng phải mất hơn 2 tiếng đồng hồ.
Cả chặng đường xe máy chỉ đủ đặt bánh trên đường, cheo leo một bên là núi, một bên là vực thẳm. Nhiều đoạn dốc đứng dắt xe thôi cũng là cả một vấn đề.
Trao đổi với PV, ông Sùng A Vàng - Bí thư chi bộ bản Pá Vú cho hay: "Bản hiện có 74 hộ, 397 khẩu. Cả thôn có 27 hộ nghèo, 30 hộ cận nghèo".
Cuộc sống của người dân ở Pú Vá chủ yếu tự cung, tự cấp. Hàng hóa có nhưng không có người mua. Cả bản đều chưa có điện để dùng, vẫn phải dùng đèn dầu để thắp sáng.
Đây là một khu vực đặc biệt, nằm giữa 2 vùng giáp ranh với tỉnh Sơn La và Lai Châu. Bao quanh thôn là những dãy núi cao, giữa Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Chế Tạo, là điểm nóng về tệ nạn ma túy trong khu vực.
Tình trạng mua bán, vận chuyển ma túy sang các tỉnh bạn diễn ra phổ biển. Gần nhất, vụ xảy ra vào 15.12.2020, Công an huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La đã bắt giữ đối tượng Giàng A Cha (SN 1987, trú tại bản Pú Vá, xã Chế Tạo, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) về hành vi vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy.
Theo Bí thư bản Pú Vá, việc người dân sống cách xa nhau nên khó quản lý, lại giáp danh với các tỉnh bạn nên dễ bị các đối tượng xấu rủ rê, lợi dụng để vận chuyển ma túy.
Trưởng công an xã Chế Tạo - Thiếu úy Cứ A Nhà cho biết: "Toàn xã có đến hơn 60 người nghiện ma túy thì Pú Vá có 16 người. Việc ngăn chặn và chống lại tội phạm ma túy. Vận động người đi cai nghiện tại đây vô cùng khó khăn”.
Anh Sùng A Thề (SN 1999) tâm sự: "Bố nghiện đã lâu năm, ở gần bố nên mẹ tôi cũng nghiện theo. Anh trai cũng không cưỡng lại cám dỗ của ma túy”.
Ngay trên nhà Sùng A Thề là nhà của Sùng Sấu Sủ (SN 1978), Sủ cùng đi cai nghiện hồi tháng 6 vừa rồi để lại vợ với 8 đứa con (3 gái, 5 trai). Cả gia đình trông cậy vào mấy thửa ruộng để lại. Lo ăn từng bữa.
Với lợi thế là vùng đất trồng cây sơn tra, cây thảo quả có tiếng. Chính quyền xã Chế Tạo đã vận động các gia đình trong bản tập trung phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Canh tác đúng thời vụ, kiểm tra sâu bệnh.
Bỏ tập tục du canh, du cư. Tập trung chăn nuôi phát triển đàn gia súc. Song song với đó, tăng cường xóa mù chữ cho bà con, nâng cao nhận thức của bà con.
Từ những việc làm thiết thực, bản Pú Vá hiện đã có 35ha ruộng bậc thang, 16ha ngô đồi. Trâu 158 con. Bò 80 con. Dê 200 con. Bản cũng đã xây dựng được 1 tổ hợp tác trồng sơn tra với 32ha bắt đầu cho thu hoạch. Diện tích trồng cây thảo quả cũng ngày càng được nhân rộng. Đây là những sản phẩm có giá trị giúp người dân xóa đói giảm nghèo, đẩy lùi ma túy.
Rời Pú Vá khi mặt trời đã xuống núi. Qua những thửa ruộng bậc thang đang vàng óng cả cánh đồng. Thi thoảng lại bắt gặp những em bé người Mông xua đàn trâu về nhà.
Cuộc sống tuy còn nhiều khó khăn nhưng tin rằng, với sự nỗ lực của chính quyền địa phương cùng quyết tâm của bà con thôn bản nơi đây sẽ ngày càng phát triển, ấm no.