Quyền lực thực sự
Theo lời các công nhân đang làm việc tại phân xưởng 185 – Công ty TNHH Hoàng Gia Yên Bái, những “ông chủ” thực sự là những người ngoại quốc.
“Làm phải cẩn thận, không được phạm lỗi, nếu làm lỗi, bẻ ván hay đứng chơi, nhìn qua camera hay họ (người nước ngoài) đi qua nhìn thấy là bị đuổi đấy. Nhận ai đuổi ai là quyền ở họ hết” – vừa nói ánh mắt anh P.V.Đ hướng lên phía chiếc camera giám sát được gắn ngay giữa khu xưởng theo dõi toàn bộ hoạt động của công nhân.
Tại phân xưởng, khoảng 4 người nước ngoài thường xuyên xuất hiện, đi lại và giám sát công nhân làm việc. “Đấy mới là ông chủ thực sự ở đây, chỉ biết ông ta tên H. L thôi, sang đây và đem theo mấy người nước ngoài nữa cùng quản lý công nhân, chưa thấy ai người Việt Nam làm chủ xuất hiện. Chỉ có quản lý, tổ trưởng là người Việt”, công nhân N.T.H (40 tuổi, trú xã Thịnh Hưng, huyện Yên Bình) nói.
Anh P.V.B (SN 1993, người địa phương) cho hay: “Trước mình làm bên phân xưởng 186, cũng thuộc công ty này, họ quỵt lương hơn 20 ngày, sang bên này thì chỉ bị chậm thôi nhưng đợt này làm được ít nên lương cũng không cao"."Cả 2 bên đều là những ông chủ nước ngoài nắm quyền, xưởng 186 người nước ngoài và cả quản lý người Việt thời gian trước thường mắng chửi công nhân thậm tệ, không coi người lao động ra gì”, anh B nói trong ấm ức.
Trong tiếng máy cắt viền, ép gỗ ầm ầm anh P.V.Đ nói vào tai PV: “Mình làm như này, nhiều khi ván gỗ nát hay rách nhiều quá không vá được bẻ hoặc ném đi không may chủ nước ngoài nhìn thấy sẽ lập tức đuổi việc.
Các công nhân cứ thế phải gò mình làm việc liên tục, nhất cử nhất động của hộ đều bị các camera trên đầu ghi lại. Phạm lỗi có thể bị đuổi bất cứ lúc nào.
Giải thích
Trước đó, Báo Lao Động có bài phản ánh Công ty Hoàng Gia Yên Bái bị tố quỵt lương hàng chục công nhân.
Theo đó trong quá trình hoạt động, Công ty này liên tục bị tố cáo tìm mọi cách để đè nén, chèn ép và quỵt lương khoản lương ít ỏi của người lao động.
Một cựu quản lý tên T còn cho PV Lao Động biết, đối với những công nhân không thực hiện các yêu cầu thì bị quản đốc chửi bới vô cùng thậm tệ, thậm chí có lời lẽ sỉ nhục, xúc phạm, bôi nhọ danh dự.
Công nhân làm tăng ca, không chỉ không được hỗ trợ tiền tăng ca, muốn bồi dưỡng lao động tăng ca quản lý tự bỏ tiền túi.
Anh T cho biết thêm, có một điều phi lý khi làm tại phân xưởng này là việc sử dụng máy móc tại đây nếu bị hỏng tại tổ nào thì tổ đó phải nộp 50% chi phí sửa chữa cùng với Công ty, trong khi máy móc của công ty rẻ nhất cũng lên tới vài trăm triệu.
Trao đổi với PV, ông Hoàng Đình Trịnh - Phó Giám đốc Phó Giám đốc Công ty TNHH Hoàng Gia Yên Bái cho rằng: "Công nhân lao động thời vụ biến động liên tục không gắn bó lâu dài nên công ty chưa xây dựng nhà ăn cũng như ký hợp đồng lao động lâu dài".
Ông này đồng thời thừa nhận, dù có tới 300 nhân sự nhưng công ty chỉ ký HĐLĐ với khoảng 10 người, chủ yếu là "chuyên gia" nước ngoài, còn người Việt thì "rất ít".
Về những lùm xùm xoay quanh câu chuyện doanh nghiệp này bị tố quỵt lương nhiều công nhân, ông Trịnh nói: “Những công nhân này đều là những người lười làm việc không hiệu quả lại hay kích động lôi kéo những công nhân khác nghỉ theo”.Việc hơn 300 công nhân phải làm việc trong điều kiện không có nhà ăn, quyền lợi không được đảm bảo khi công ty chưa có tổ chức công đoàn đều được trả lời qua loa với câu nói: “Phần đông là lao động thời vụ nên chưa xây dựng nhà ăn”.
Để làm rõ những vấn đề trên, PV đã có buổi làm việc với ông Nguyễn Lê Dũng – Phó Chủ tịch huyện Yên Bình.
Vị Phó Chủ tịch cho biết: “Tổng số công nhân của doanh nghiệp cũng như số công nhân đã được ký kết hợp đồng lao động của công ty này biến động liên tục nên huyện cũng chưa kịp cập nhật con số cụ thể. Tùy thuộc vào lượng đơn hàng mà công ty tuyển công nhân thời vụ nên con số thay đổi theo thời điểm.
"Về số lao động nước ngoài làm việc, giữ những chức danh gì tại công ty, chính quyền chưa kịp cập nhật mới".
Tương tự cơ quan quản lý cấp huyện, câu trả lời từ Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Yên Bái về những nhức nhối tại Công ty Hoàng Gia cũng là không khá khẩm hơn là mấy.
Theo đó, bà Nguyễn Thuỳ Linh (Phó trưởng phòng Lao động – Việc làm – Giáo dục nghề nghiệp) thông tin: “Hiện, chưa nhận báo cáo nào từ phía doanh nghiệp về số lượng công nhân đã được ký kết hợp đồng lao động tại Công ty TNHH Hoàng Gia Yên Bái".
Rồi bà này cho biết thêm: "Tuy nhiên, sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh, qua trao đổi trực tiếp với doanh nghiệp, chúng tôi nhận được thông tin có 180 công nhân ký đã kết hợp đồng lao động, trong đó có 13 chuyên gia nước ngoài, 9 người đã được ký hợp đồng giấy phép lao động tại Việt Nam (?!)”.
Nhằm làm rõ thêm những bất thường tại Công ty Hoàng Gia Yên Bái, PV đã liên lạc tới Cục thuế tỉnh Yên Bái, Cơ quan Bảo hiểm Xã hội... tuy nhiên các đơn vị trên nhiều lần viện lý do bận công tác, người phụ trách lĩnh vực đang bị ốm để thoái thác trả lời.