Với những con số như vậy, vấn đề kiểm soát rủi ro luôn cần được quan tâm. Tuy nhiên, có một thực tế là, cơ quan quản lý không nắm trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ, loại trái phiếu này doanh nghiệp không cần phải xin phép, cũng không cần nộp hồ sơ cho cơ quan chức năng để được phê duyệt, mà doanh nghiệp hoàn toàn chủ động thực hiện.
Như vậy, việc không nắm được rõ trước hết là do quy định. Chính vì thế, trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ mới bùng phát và thậm chí dấy lên cuộc chạy đua về lãi suất nóng trong thời gian qua.
Gần đây, nhiều ý kiến đề xuất nên kiểm soát trái phiếu phát hành riêng lẻ của doanh nghiệp như đối với loại trái phiếu phát hành rộng rãi ra công chúng. Nhưng nếu thực hiện theo đề xuất này thì sẽ không còn có ranh giới giữa hai loại trái phiếu.
Một đề xuất nữa cũng được đề cập tới nhiều, đó là điều chỉnh quy định, khống chế hạn mức trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ để ngăn chặn rủi ro và tình trạng mất kiểm soát có thể xảy ra.
Nhưng hạn mức là bao nhiêu so với vốn chủ sở hữu vẫn là vấn đề chưa thể xác định và thống nhất. Hạn mức quá thấp thì doanh nghiệp gặp khó, còn hạn mức “vô tư”, thoải mái thì rủi ro cho nhà đầu tư và thị trường.
Quản bằng quy định mang tính hành chính bao giờ cũng có sự cứng nhắc nhất định, và khi nhận thấy không phù hợp với thực tế thấy cần phải điều chỉnh, thì lại phải mất rất nhiều thời gian.
Tuy nhiên, việc nắm bắt hay kiểm soát nếu được đặt ra, không phải là không có giải pháp để phá vỡ thế bế tắc chuyện cơ quan quản lý không nắm được lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ. Đó chính là công nghệ. Việc theo dõi thị trường trái phiếu hoàn toàn khả thi bằng hệ thống công nghệ số, giúp nắm bắt kịp thời và có thể thống kê nhanh chóng.
Hệ thống giao dịch điện tử của các sàn chứng khoán phức tạp thế còn có thể triển khai được, vậy thì hệ thống để quản lý, kiểm soát thị trường trái phiếu hoàn toàn khả thi.
Khi đó, doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ dù không phải báo cáo hay xin phép, nhưng nếu có quy định buộc phải cập nhật trên hệ thống, cơ quan quản lý hoàn toàn có thể nắm bắt được một cách nhanh chóng.
Khi đó, nếu phát hiện một doanh nghiệp đã phát hành lượng trái phiếu có giá trị nhiều gấp 47 lần vốn chủ sở hữu, cơ quan quản lý hoàn toàn có thể kịp thời phát hiện và đưa ra yêu cầu báo cáo, giải thích và nếu phát hiện có vi phạm hay bất ổn, cũng hoàn toàn có thể kịp thời ngăn chặn.
Quản lý thị trường trái phiếu theo thời gian thực, bằng các công cụ công nghệ số, góp phần giúp giữ ổn định thị trường và phòng ngừa được rủi ro, thay vì cứ trông chờ vào sửa đổi quy định với mệnh lệnh hành chính báo cáo theo phương thức truyền thống qua giấy tờ.
