Sau khi đưa về chiếc xe sẽ được “mổ xẻ”, các loại phụ tùng được phân loại, sàng lọc thành từng món như: Bánh răng, lốp, ốc vít, la răng, vô lăng, còi, đèn, má phanh…Chỉ còn chiếc khung xe là được cắt nhỏ đem cân sắt vụn. Còn lại các loại phụ tùng ô tô cũ hết niên hạn sử dụng này lại được bán lại cho các đại lý, cửa hàng, người tiêu dùng hoặc thợ sửa chữa ô tô trong và ngoài tỉnh.
Về Tề Lỗ mua phụ tùng tô tô cũ loại gì cũng có, từ xe tải, xe ben, xe du lịch đến cần cẩu, máy xúc. Vì hầu như mỗi nhà một cửa hàng, kinh doanh đi vào chuyên sâu từng mặt hàng, cho dù loại phụ tùng, thiết bị có thuộc hàng hiếm, “hàng độc” đến mấy thì về đây cũng sẽ mua được. Chỉ có điều loại hàng càng khó tìm thì giá càng đắt. Người Tề Lỗ gặp được loại xe ô tô cũ nào cũng có thể mua được nếu giá cả hợp lý. Từ xe tai nạn bẹp rúm, đến xe cũ rỉ hoen, xe hết niên hạn không đăng kiểm được.
Anh Minh một chủ xưởng mua bán ô tô cũ ở Tề Lỗ cho chúng tôi biết: Một chiếc xe ô cũ xỉn, hết niên hạn sử dụng tưởng là bỏ đi, thế nhưng vào tay thợ thì cái gì ra cái đó, không bỏ đi một chi tiết nào dù là nhỏ nhất. Gặp khách nào cần cái gì thì bán.
Mua một chiếc xe ô tô cũ, tùy từng loại có khi giá chỉ vài chục triệu đồng, nhưng khi chiếc xe được “mổ ra” bán lãi lên đến hàng trăm triệu đồng. Vì trong một chiếc ô tô có đến hàng nghìn chi tiết, thiết bị, phụ tùng từ đơn giản đên phức tạp.
Ô tô cũ hết niên hạn sử dụng vốn dĩ đã không có giấy tờ gì, thì các thiết, bị phụ tùng ô tô hẳn cũng không bao giờ có giấy tờ chứng minh nguồn gốc. Thợ làng tháo dỡ ra cứ thế xếp vào đống gặp khách là bán. Các loại thiết bị, phụ tùng ở Tề Lỗ còn được mệnh danh là phụ tùng ô tô “bốn không”: Không nguồn gốc xuất sứ, không giấy tờ, không kiểm định, không niên hạn sử dụng. Thế nhưng được bày bán tràn lan từ đầu cho đến cuối xã, có nhà chất phụ tùng nhiều như đống vật liệu xây dựng; phụ tùng để ra cả lề đường, trên bờ ruộng, ngõ ngách nào cũng thấy đồ ô tô.
Khách đến đây mua phụ tùng ô tô cũng rất đông, từ nhiều địa phương khác nhau, nhưng có chung một tâm lý là muốn mua rẻ. Giá các loại phụ tùng ô tô ở đây tùy thuộc vào ước lượng phần trăm của sản phẩm mà định giá. Có loại thuộc “hàng độc” thì chủ cửa hàng “hét giá” bao nhiêu cũng phải mua.
Anh Dương Văn Hùng, quê ở huyện Vĩnh Tường, chủ xưởng sửa chữa ô tô thổ lộ: Xưởng sửa chữa ô tô cơ bản mua phụ tùng ô tô mới có nhãn mác, xuất xứ của nhà máy sản xuất, có thể là trong nước hoặc nhập khẩu chất lượng bảo đảm tốt. Tuy nhiên do giá thành cao nhiều chủ xe muốn mua loại bình dân nên phải về Tề Lỗ. Về đây tha hồ mà lựa chọn phụ tùng cho phù hợp với loại xe. Nhưng chất lượng thì đúng là chỉ bằng…ước lượng, cảm nhận.
Không chỉ bán phụ tùng ô tô “hết đát”, người Tề Lỗ còn giỏi dồn dịch các loại xe. Mua được chiếc xe tai nạn nát bét, nhưng giấy tờ, hồ sơ vẫn “còn đẹp” sẽ lấy phụ tùng của những chiếc xe “hết đát” lắp ráp, mông má, sơn sửa đẹp vào lại chuyển đến địa điểm chuyên bày bán ô tô cũ. Có chiếc xe tai nạn khi mua chỉ vài chục triệu đồng, nhưng sau khi được “đắp da, vá thịt” bán ra hàng vài trăm triệu đồng.
Tác hại của việc sử dụng, mua bán phụ tùng ô tô “hết đát” tuy chưa có thống kê, đánh giá cụ thể của cơ quan chức năng, nhưng kinh doanh mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ là vi phạm pháp luật. Còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông từ những phụ tùng “hết đát” cũng quá rõ ràng. Đề nghị các cơ quan chức năng quan tâm xem xét, chấn chỉnh việc bày bán phụ tùng ô tô ở Tề Lỗ.
Đào Duy Tuấn
Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc
