Học sinh "trình làng" hàng loạt dự án nghiên cứu ung thư
Tại cuộc thi khoa học kỹ thuật (KHKT) học sinh tỉnh Gia Lai lần thứ VII - năm học 2020-2021, diễn ra từ ngày 21.1, đề tài “Nghiên cứu hiệu quả ức chế hướng đích tế bào gốc ung thư từ phức hệ Nanopiperine-Kháng thể đơn dòng (PMC)” của nhóm tác giả Lê Nhật Minh và Trần Thị Minh Anh-Trường THPT chuyên Hùng Vương đạt giải Nhất và được chọn đi thi quốc gia.
Đây không phải là lần đầu tiên, những học sinh phổ thông đã có sản phẩm, đề tài nghiên cứu về ung thư tham dự cuộc thi KHKT đạt giải, thậm chí đã được chọn đi thi thi quốc tế.
Đề tài "Phương pháp tổng hợp glucanase từ các nguồn nấm trồng tại Việt Nam nhằm ứng dụng trong hỗ trợ điều trị ung thư" của hai em Hà Ngọc Nhi (lớp 9A5) và Lê Nguyễn Quỳnh Chi (lớp 8B10) của Trường THCS Ngô Quyền đạt giải nhất cuộc thi KHKT TP. Hải Phòng năm học 2020-2021.
Trước đó, hai học sinh Lê Hoàng Bách và Lê Dương Minh (lớp 10 Anh 1, trường THPT chuyên Hưng Yên) đạt giải tư cuộc thi KHKT cấp quốc gia năm học 2017-2018 với đề tài “Chế tạo và nghiên cứu tính chất quang nhiệt của các đầu dò nano nhằm ứng dụng trong diệt tế bào ung thư”.
Nhiều năm qua, rất nhiều đề tài nghiên cứu phương pháp chẩn đoán, điều trị bệnh ung thư của học sinh phổ thông đã “trình làng” tại các cuộc thi KHKT của nhiều địa phương như Hà Nội, TP HCM, Lâm Đồng, Ninh Bình, Thái Bình...
Bác sĩ "choáng"
Về “hiện tượng” gây sốc nói trên, bác sĩ CKI Võ Tá Sơn-Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An nêu quan điểm: “Học sinh phổ thông nghiên cứu ung thư là thông tin gây "choáng". Cần phải nói thẳng là quá sức của học sinh, khi các em đang còn phải học nhiều môn, chưa có kiến thức căn bản về y học, trong khi ung thư đang là thách thức của nhân loại. Để nghiên cứu ung thư, ứng viên cần đáp ứng 2 điều kiện "cứng" là bác sĩ chuyên ngành ung thư và có khả năng nghiên cứu, ngoài ra còn rất nhiều điều kiện khác”.
Tìm hiểu thêm về một số dự án nghiên cứu ung thư của học sinh phổ thông đạt giải KHKT, bác sĩ Võ Tá Sơn nói: “Đối với những vấn đề này, thầy cô của các em còn không hiểu, bác sĩ không làm chuyên ngành ung thư cũng không hiểu”.
Bác sỹ-Đại tá Nguyễn Bá Hành – nguyên Giám đốc Bệnh viện Quân y 87 nói về một đề tài học sinh nghiên cứu ung thư: “Đây là 1 nghiên cứu trên invitro. Nghiên cứu này phải là nhóm người được trang bị kiến thức chuyên môn đầy đủ, nắm vững phương pháp nghiên cứu khoa học y sinh (chương trình đại học và sau đại học) và kinh nghiệm trong nghiên cứu khoa học. Học sinh có tham gia thì chỉ là cộng sự (sau khi được huấn luyện kỹ về một nội dung nào đó).
Đọc bài báo giới thiệu về đề án nói trên, bác sĩ Nguyễn Bá Hành nhận định: “Nhiều khả năng đó là sản phẩm của thầy, chuyên gia (có phải số liệu trung thực của nghiên cứu hay không thì chịu), các em học sinh lên đọc nhưng chắc không hiểu được trọn vẹn bài báo”.
Một bác sĩ công tác ở Nghệ An, chia sẻ: Là bác sĩ nhiều năm điều trị bệnh ung thư, tôi nghĩ học sinh phổ thông khó làm được các đề tài như thế. Cần làm rõ có hay không đó sản phẩm của người lớn làm hộ để các em đi thi. Nếu học sinh làm được như thế thì bệnh ung thư ở Việt Nam đã xóa sổ từ lâu.
Thời gian qua, dư luận xôn xao, dậy sóng trước những hiện tượng “lạ” trong cuộc thi khoa học kĩ thuật (KHKT) cấp quốc gia dành cho học sinh phổ thông, xuất hiện hàng loạt đề tài “khủng”, quá tầm đối với học sinh.
TS Vật lý Nguyễn Văn Khải đã lên tiếng đề nghị cơ quan chức năng xem xét bãi bỏ cuộc thi vì không chỉ gây lãng phí về thời gian, tiền bạc mà còn gây hệ lụy làm cho học sinh quen với sự đối phó, không trung thực.
