Thưởng Tết
Theo luật sư Lưu Phương Nhật Thuỳ - Đoàn Luật sư TPHCM, Điều 104 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định, thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động (NSDLĐ) dùng để thưởng cho người lao động (NLĐ). Khoản thưởng được tính toán dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp cùng mức độ hoàn thành công việc của NLĐ.
Hiện không có một quy định nào bắt buộc doanh nghiệp phải thưởng Tết cho NLĐ. Điều này phụ thuộc vào tình hình kinh tế của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp kinh doanh tốt thì có thể thưởng cho NLĐ ở mức cao, giá trị lớn. Trong trường hợp tình hình kinh doanh không khả quan, doanh nghiêp có thể thưởng ít hoặc thậm chí không thưởng cho NLĐ.
Pháp luật cho phép doanh nghiệp được thưởng bằng tiền hoặc vật chất nhưng phải công khai quy chế thưởng để toàn bộ NLĐ được biết. Chính vì thế, cũng không quy định mức tối thiểu trong thưởng Tết.
Trường hợp nào có thể bị phạt?
Theo bà Thuỳ, NSDLĐ thưởng cho NLĐ dựa trên hai yếu tố. Thứ nhất, NSDLĐ đã quy định rõ ràng phần thưởng này trong quy chế thưởng của doanh nghiệp. Trước khi quy định, NSDLĐ phải hỏi tổ chức đại diện cho NLĐ tại cơ sở, đồng thời công khai quy chế thưởng này.
Thứ hai là mức độ hoàn thành công việc của NLĐ mà NLĐ có thể được thưởng.
Mặt khác, Bộ luật Lao động quy định có hai điều kiện như trên nhưng giả sử như NLĐ đạt mức hoàn thành công việc nhưng NSDLĐ không chi trả mức thưởng Tết này hoặc không chi trả lương tháng 13 thì chưa có chế tài nào dành cho NSDLĐ.
Hai trường hợp NSDLĐ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính là không công khai quy chế thưởng hoặc khi xây dựng quy chế thưởng không tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện cho NLĐ tại cơ sở.
Trừ thuế thu nhập cá nhân
Tiền thưởng là khoản thù lao mang tính chất là tiền lương, tiền công nên là theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân thì khoản này phải chịu thuế thu nhập cá nhân nếu như đã tới mức chịu thuế.
NSDLĐ chi trả tiền thưởng này vào tháng nào thì sẽ cộng gộp đối với lương của tháng đó để có tổng thu nhập. Sau đó, mức tổng thu nhập này sẽ được trừ đi các khoản như giảm trừ cho bản thân và người phụ thuộc, các khoản tiền đã đóng bảo hiểm xã hội… thì ra được mức thu nhập chịu thuế.
Làm tối thiểu bao lâu thì được thưởng?
Luật sư Thuỳ cho biết, theo quy định, NSDLĐ sẽ đưa ra quy chế thưởng vì thế làm bao lâu thì được thưởng cũng do NSDLĐ quyết định dựa trên văn hóa, mức thu của doanh nghiệp.
Tiền thưởng Tết không phải đóng bảo hiểm xã hội
Căn cứ theo Công văn 560/LĐTBXH-BHXH năm 2018 hướng dẫn như sau: Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được thực hiện theo quy định tại Điều 89 Luật bảo hiểm xã hội, Điều 17 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11.11.2015 của Chính phủ, Điều 30 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH ngày 29.12.2015 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội.
Theo quy định tại các văn bản nêu trên thì từ ngày 1.1.2018 trở đi, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc không bao gồm các khoản chế độ và phúc lợi khác, như tiền thưởng theo quy định tại Điều 103 Bộ luật Lao động, tiền thưởng sáng kiến; tiền ăn giữa ca; các khoản hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ; hỗ trợ khi NLĐ có thân nhân bị chết, NLĐ có người thân kết hôn, sinh nhật của NLĐ, trợ cấp cho NLĐ gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác.
Như vậy, tiền thưởng Tết không phải đóng bảo hiểm xã hội, nhưng nếu theo hợp đồng lao động giữa NLĐ và NSDLĐ, khoản tiền này được ghi vào mục tiền lương thì vẫn phải đóng bảo hiểm xã hội.
