Tại phiên xét xử sơ thẩm sáng 15.4, Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Nam đã tuyên phạt bị cáo Phạm Thị Hoàng Tâm – nguyên Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ sản tỉnh Quảng Nam 7 năm tù về tội “Nhận hối lộ”, 7 năm tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Cùng vụ án còn có bị cáo Trần Quốc Việt - nguyên Trưởng phòng Tàu cá và cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá (Chi cục Thuỷ sản Quảng Nam) bị tuyên phạt 42 tháng tù; Nguyễn Huỳnh Nam - nguyên Phó Trưởng phòng Khai thác và phát triển nguồn lợi thuỷ sản bị tuyên phạt 24 tháng tù cùng về tội “Nhận hối lộ”.
Trong số 19 bị cáo là ngư dân hoặc có liên quan phạm tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", 1 bị cáo bị tuyên phạt 10 năm tù, 1 bị cáo 9 năm tù, 2 bị cáo nhận 8 năm tù, 1 bị cáo nhận 18 tháng tù treo; còn lại bị tuyên phạt từ 2 năm đến 5 năm tù.
Theo cáo trạng, lợi dụng chính sách khuyến khích, hỗ trợ ngư dân khai thác, nuôi trồng hải sản và dịch vụ khai thác hải sản trên các vùng biển xa, một số ngư dân tại huyện Duy Xuyên không ra khơi đánh bắt, nhưng đã tháo máy định vị, gửi cho các chủ tàu khác - đi đánh bắt xa bờ, rồi hợp thức hồ sơ nhận hỗ trợ nhiên liệu, chiếm đoạt tiền của nhà nước.
Khi đi kiểm tra, phát hiện sự việc, thay vì không giải quyết hồ sơ, từ chối hỗ trợ cho ngư dân thì Nguyễn Huỳnh Nam đã nhận hối lộ 20 triệu đồng; bị cáo Trần Quốc Việt nhận hối lộ 50 triệu đồng để bỏ qua vi phạm của những ngư dân này.
Biết thuộc hạ Nam nhận hối lộ 20 triệu đồng, bà Tâm không xử lý, lại còn chỉ đạo chia cho mình 5 triệu đồng.
Tương tự, bị cáo Việt nhận hối lộ 50 triệu đồng, "bẻ cò", báo với bà Tâm chỉ nhận 30 triệu. Bà Tâm cũng đòi được chia 10 triệu đồng.
Tổng cộng, Tâm, Nam nhận hối lộ mỗi người 15 triệu đồng; Việt nhận hối lộ 35 triệu đồng.
Hành vi của các bị cáo đã gây thiệt hại cho nhà nước 2,725 tỉ đồng...
Bà Tâm nhận hối lộ 15 triệu đồng không phải là quá nhiều. Gây thiệt hại cho nhà nước gần 3 tỉ đồng cũng không phải là con số quá lớn như các vụ đại án khác. Nhưng việc nhận hối lộ của bà Tâm và thuộc cấp ngoài vi phạm pháp luật, biểu hiện sự vô tâm, vô đạo đức công vụ... thì hành vi này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chính sách hết sức quan trọng của nhà nước là tạo điều kiện để ngư dân bám biển.
Việc bám biển của ngư dân không chỉ để mưu sinh, phát triển kinh tế mà còn ý nghĩa quan trọng trong việc tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo. Nhận hối lộ, tiếp tay sai phạm để lừa dối nhà nước, phá hoại chính sách của Chính phủ là trọng tội.
Đã có rất nhiều chủ trương tương tự của Nhà nước, hỗ trợ cho ngư dân bám biển làm ăn như các dự án đóng tàu công suất lớn, đánh bắt xa bờ những năm đầu thập niên 2000. Kế đến là cho vay, đóng tàu vỏ sắt để vươn khơi... Nhưng rất nhiều dự án phá sản. Tàu cá nằm bờ, không phát huy tác dụng, nợ ngân hàng, ngư dân lâm cảnh thất nghiệp, bỏ biển, thậm chí biệt xứ để trốn nợ.
Rồi chương trình hỗ trợ xăng dầu cho ngư dân đánh bắt xa bờ cũng hết sức ý nghĩa, nhân văn. Nhưng rồi cũng không hiệu quả. Khắp nơi xảy ra tình trạng làm ăn gian dối, gỡ định vị, gửi cho tàu bạn ra khơi để về làm giả hồ sơ, trục lợi ngân sách.
Điều đáng nói là sự thất bại của các chương trình này ngoài việc ngư dân làm ăn gian dối, còn do cán bộ tiêu cực, nhận hối lộ... như bà Tâm và các thuộc hạ. Tuy nhiên, phát hiện, điều tra, xử lý những vụ việc tương tự thế này chưa được nhiều.
Vì vậy, mức án 2 đến 14 năm tù cho các cán bộ biến chất, nhận hối lộ chỉ 15- 35 triệu đồng... ở Chi cục Thủy sản Quảng Nam không chỉ xứng đáng, mà còn có ý nghĩa răn đe, làm gương. Chính những lỗ hổng nhỏ này đã làm "đắm" nhiều con tàu biển, phá hoại nhiều chính sách lớn của Nhà nước.
