Như đã thông tin, 7h50 ngày 19.5, Công ty TNHH Một thành viên Senat (địa chỉ xóm Quán, xã Thanh Ninh, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên) đưa 980 con lợn nhập khẩu từ Thái Lan rời Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo (huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) về khu cách ly nằm ở thôn Tân Định (xã Cam Thành, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị).
Đến ngày 20.5, kết quả kiểm tra mẫu xét nghiệm cho thấy, lô lợn nói trên bị dịch tả lợn Châu Phi. Đến ngày 21.5, Cục Thú y đã có quyết định xử phạt Công ty TNHH Một thành viên Senat 100 triệu đồng vì nhập khẩu lợn bị bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Đáng chú ý, cũng trong ngày 19.5, lúc 20h50 Công ty TNHH Một thành viên Senat cũng nhập về lô lợn nhập khẩu 850 con, rồi đưa về cách ly cùng địa điểm với lô lợn 980 con bị dịch tả lợn Châu Phi. Trong ngày 20.5, Chi cục Thú y vùng III đã có giấy chứng nhận kiểm dịch động vật nhập khẩu, khẳng định 850 con lợn có đủ giấy tờ hợp lệ; đã được kiểm tra và không có triệu chứng lâm sàng của bệnh truyền nhiễm. Cũng trong ngày 20.5, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Quảng Trị cấp giấy chứng nhận kiểm dịch động vật vận chuyển ra khỏi địa bàn cấp tỉnh đối với 850 con lợn nêu trên. Có đủ giấy tờ, vào 0h ngày 21.5, 850 con lợn bắt đầu được đưa ra khỏi khu cách ly ở xã Cam Thành, chở đến chợ đầu mối gia súc ở tỉnh Hà Nam.
Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Quảng Trị, lô lợn 850 con đã được xét nghiệm âm tính với các bệnh theo quy định. Ngoài ra, lô lợn 850 con và lô lợn 980 con bị dịch tả lợn Châu Phi được cách ly tại một trang trại, nhưng ở 2 dãy chuồng khác nhau. Lãnh đạo Thú y vùng III cũng khẳng định, việc cho phép vận chuyển 850 con lợn cùng khu cách ly với lô lợn bị dịch tả lợn Châu Phi là đúng quy định.
Vậy Thú y vùng III đã căn cứ vào quy định nào? Ông Phan Văn Thìn – Trưởng phòng Kiểm dịch Thú y cộng đồng, Thú y vùng III nói rằng theo Quyết định số 972 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt “Kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh tả lợn Châu Phi, giai đoạn 2020-2025”.
Tại quyết định nói trên, Điểm 5, khoản b nêu rõ, trong trường hợp có bệnh dịch tả lợn Châu Phi: “Cơ sở chăn nuôi đã được công nhận an toàn dịch bệnh, an toàn sinh học hoặc đã tham gia chương trình giám sát, lấy mẫu có kết quả xét nghiệm âm tính các bệnh (bao gồm cả bệnh dịch tả lợn Châu Phi), lợn không có triệu chứng của bệnh dịch tả lợn Châu Phi trong vòng 21 ngày trước thời điểm vận chuyển, được phép vận chuyển ra khỏi vùng có dịch theo hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y cấp tỉnh”.
Phóng viên đặt câu hỏi, như vậy, lô lợn nhập khẩu 850 con nói trên phải được theo dõi trong vòng 21 ngày trước thời điểm vận chuyển, nhưng thực tế từ lúc nhập khẩu về đến lúc được cấp phép đưa đi tiêu thụ chỉ mới 2 ngày?. “Nói tóm lại thì chỉ tương đối, nếu làm ấy quá, để lại 21 ngày thì tội cho doanh nghiệp. Nên căn cứ vào thực tế để cấp phép đưa đi tiêu thụ” – lãnh đạo Thú y vùng III, nói.
Bỏ qua quy định tại Quyết định số 972 của Thủ tướng Chính phủ, đến rạng sáng ngày 21.5, Công ty TNHH Một thành viên Senat vận chuyển hết 850 con lợn ra khỏi khu cách ly, đưa ra ngoại tỉnh để giết mổ. Đến chiều 21.5, lô 980 con lợn trị giá hơn 6,2 tỉ đồng bị dịch tả lợn Châu Phi được đem đi tiêu hủy.
Ngày 28.5, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có công văn gửi Đại sứ quán Thái Lan tại Hà Nội, thông tin về việc tạm ngừng nhập khẩu lợn sống từ Thái Lan vào Việt Nam để giết mổ làm thực phẩm từ ngày 30.6.2021. Đối với những lô lợn sống đã được doanh nghiệp hai nước ký hợp đồng mua bán, sẽ vận chuyển về Việt Nam đến hết ngày 29.6.2021. Trước đó, ngày 19.5.2021, trong quá trình thực hiện kiểm dịch nhập khẩu lô lợn sống 980 con nhập khẩu từ Thái Lan vào Việt Nam để giết mổ làm thực phẩm, cơ quan kiểm dịch đã phát hiện lô lợn bị nhiễm bệnh dịch tả lợn Châu Phi. Việc ngừng nhập khẩu lợn để ngăn ngừa bệnh dịch tả lợn Châu Phi xâm nhập vào Việt Nam làm lây lan dịch bệnh cho đàn lợn nuôi trong nước.
