Thực trạng: Nông sản đẹp, ngon nhưng vẫn bị nghi ngờ
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng: “Nông sản Việt Nam đang chịu sức ép rất lớn cả thị trường trong nước lẫn quốc tế. Thị trường ngoài nước sự lép vế rất rõ rệt vì chịu ảnh hưởng của những nước lớn cả về chất lượng, công nghệ lẫn tiếp thị. Trong đó, vấn đề lớn nhất của nông sản Việt Nam là không có thương hiệu do chúng ta chủ yếu xuất khẩu hàng thô mà không có thương hiệu thì rất khó có thể phát triển theo hướng chuyên nghiệp.
Trong nước, nông sản Việt Nam đang phát triển theo hướng tích cực hơn. Đây cũng là thị trường tiêu thụ chính cho nông sản nước ta. Tuy nhiên, khách hàng trong nước ngày càng hiện đại, khó tính hơn. Vậy vấn đề ở đây chính là chất lượng phải được nâng cao.
Đồng tình với quan điểm trên, ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch HĐQT Liên hiệp HTX tiêu thụ nông sản an toàn Việt Nam nói: “Trong suốt thời gian dài chúng ta chạy theo sản lượng mà quên mất chất lượng sản phẩm. Đặc biệt trong tư duy sản xuất manh mún như trước đây thì khó có thể đảm bảo về chất lượng nông sản. Hậu quả lớn hơn là làm đảo lộn nền nông nghiệp nước ta. Còn giờ đây chúng ta đã có cơ hội mới, chúng ta đang tiến tới quy mô sản xuất lớn hơn, tiến tới quy mô “ba đồng”: Đồng nhất về sản phẩm, giống và công nghệ, biến những người nông dân thành nông dân công nghiệp hóa, từ đó sẽ tạo nên các sản phẩm nông sản chuyên nghiệp”.
Ở góc nhìn của mình, bà Vũ Kim Hạnh - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hàng Việt Nam chất lượng cao - đưa ra quan điểm: “Hiện nay có thể để tham gia vào việc sản xuất nông sản sạch thì nông dân đang gặp rất nhiều khó khăn. Đất đai manh mún, hiểu chưa thấu đáo về pháp luật.
Rau sạch luôn được người tiêu dùng sử dụng. |
Làm gì để giải cứu nông sản Việt
Một trong những doanh nghiệp đi đầu trong vấn đề này là VinEco, 250 hợp tác xã và hộ sản xuất đầu tiên thuộc các lĩnh vực Rau, Nấm, Gạo, Trái cây đã chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác với Công ty VinEco theo khuôn khổ của Dự án liên kết 1,000 Hộ sản xuất.
Theo Hợp đồng được ký kết, VinEco đã và sẽ tiếp tục tổ chức các chương trình hướng dẫn các hộ sản xuất có nhu cầu về quy trình sản xuất rau an toàn; Thu mua tiêu thụ sản phẩm; Hướng dẫn và hỗ trợ thủ tục chứng nhận VietGap và Hỗ trợ tài chính. Với việc kiểm soát khép kín từ đồng ruộng đến siêu thị, Chương trình sẽ cắt giảm được tối đa các khâu trung gian, tập trung nâng cao chất lượng nông sản cung ứng ra thị trường.
Nhằm đảm bảo chất lượng và độ an toàn cho nông sản, VinEco dự kiến sẽ dành 50 tỉ đồng trong tổng ngân sách để xây dựng hệ thống kiểm soát chất lượng, bao gồm chi phí đầu tư hệ thống trang thiết bị, công cụ kiểm soát, chi phí kiểm tra sản phẩm tại các phòng Lab, chi phí đầu tư phòng lab và đội ngũ kiểm soát chất lượng quy mô có thể lên đến 300 người.
Bà Vũ Tuyết Hằng, Tổng Giám đốc Cty Vin Eco nói: “Vai trò của Vin Eco là vừa là người sản xuất, vừa là người kết nối để đưa sản phẩm ra thị trường. Cái lợi thế của chúng tôi là chúng tôi có đầu ra thông qua các hệ thống siêu thị có sẵn. do đó khi nông dân làm việc với Vin Eco thì sẽ được cam kết về tiêu thụ sản phẩm nên nông dân yên tâm với mục đích là tạo ra các sản phẩm sạch, đảm bảo chất lượng”.
Bà Chi Lan đánh giá: “Hợp tác 4 nhà là vô cùng cần thiết cho sự phát triển của nông sản Việt. Tuy nhiên, chúng ta đề ra cơ chế hợp tác này đến 10 năm rồi nhưng vẫn chưa thể thực hiện triệt để được vì một số lý do. Trong đó, nắm vai trò chủ chốt và quan trọng nhất là nhà doanh nghiệp. Bởi không ai hiểu thị trường được bằng doanh nghiệp. Đã làm ăn chuyên nghiệp, đưa sản phẩm ra thị trường thì doanh nghiệp phải chuyên nghiệp hóa mới có thể trụ vững được”.
Còn nhiều băn khoăn nhưng bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hàng Việt Nam chất lượng cao - cho rằng: “Chúng ta kỳ: vọng nhiều, nhưng thực tế còn rất ngổn ngang. Vì vậy, mô hình liên kết này trước mắt sẽ còn nhiều vấn đề phải giải quyết, nhưng dù vậy chúng ta cũng phải bắt đầu. Tức là chúng ta đang thực hiện việc giữ vững tinh thần khởi nghiệp, dù có khó khăn”.