Ngày 24.8, trao đổi với PV Báo Lao Động, bà Y Thanh – Chủ tịch UBND Đắk Glei – cho biết, huyện vừa có báo cáo gửi về UBND tỉnh tình hình dự án tái định cư thôn Đăk Đoát, xã Đăk Pék bỏ hoang, nhiều hạng mục công trình hư hỏng, xuống cấp.
“Dự án bắt đầu từ năm 2010, qua nhiều thời kỳ lãnh đạo và vướng mắc còn tồn tại đến bây giờ. Hiện UBND huyện yêu cầu chính quyền xã vào cuộc, vận động tuyên truyền người dân vào ở trong các khu tái định cư. Cái khó của huyện là nguồn lực hạn chế, lại đang dịch COVID-19”, bà Y Thanh nói.
Năm 2010, UBND huyện Đắk Glei thực hiện dự án bố trí, sắp xếp di dời và tái định cư cho người dân vùng chịu ảnh hưởng thiên tai, mưa lũ với tổng số vốn đầu tư 145 tỉ đồng. Dự án có 5 điểm bố trí dân cư với hơn 1.000 nhân khẩu. Tại điểm tái định cư thôn Đăk Đoát có vốn đầu tư hơn 32 tỉ đồng nhưng không có điện, nguồn nước ô nhiễm, nhiều ngôi nhà đã xuống cấp nghiêm trọng, người dân không chịu đến ở.
Theo ghi nhận, dù dự án có vốn hàng trăm tỉ đồng nhưng nhiều ngôi nhà được xây cất sơ sài, diện tích nhỏ chừng 10-15m2. Đơn vị thi công chỉ xây cất lên bốn bức tường gạch, phía trên lợp mái tôn nóng bức. Tường gạch nứt nẻ, bong tróc.
Anh A Ting – một người dân địa phương cho biết: “Nhà của bà con lâu nay được làm bằng ván gỗ, trên lợp mái tranh nứa nên chịu được cái nắng nóng mùa hè. Xung quanh nhà có cây cối thoáng mát. Bây giờ, bảo bà con về ở dưới bốn bức tường gạch, xa nương rẫy với cái nóng hầm hập thì cũng khó khăn”.
Điều khó khăn hơn cả là nguồn điện thắp sáng không có, nguồn nước bị ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến sinh hoạt. Vậy là, người dân sẵn sàng ở nơi có mưa lũ nguy hiểm, nguy cơ sạt lở đất còn hơn dời đến khu tái định cư. Từ đó đến nay, khu tái định cư cỏ mọc um tùm, hoang vắng.
Không chỉ ở Đắk Glei, ở huyện Đắk Hà, dự án bố trí di dân cho người dân vùng lòng hồ thủy điện Pleikrông (xã Đắk Mar, thị trấn Đắk Hà), nhiều hộ dân không chịu đến ở. Trong khi, dự án có tổng mức đầu tư gần 150 tỉ đồng, có quyết định đầu tư của UBND tỉnh Kon Tum từ năm 2009.
Tại khu vực này, nhiều ngôi nhà bỏ không, người dọn đồ đạc vào sinh sống thì lay lắt vì thiếu nguồn nước, đất nương rẫy ở xa khu dân cư. Nhà cửa khu tái định cư nứt nẻ, xây thô bằng bốn bức tường gạch, bên ngoài dự án cỏ mọc kín lối đi.
Trước các công trình tiền tỉ hoang phí, chưa hiệu quả, chất lượng không đảm bảo, tỉnh Kon Tum cần xem xét, làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư và đơn vị thi công. Theo ông Nguyễn Hữu Tháp – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum, các huyện báo cáo tình hình về dự án tái định cư, di giãn dân để kịp thời có hướng xử lý, khắc phục các tồn tại và báo cáo cho Thường trực Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo được biết.