1. Độc quyền của ngành điện
Nhiều ý kiến cho rằng nếu ngành điện không độc quyền mà để để tư nhân tham gia cạnh tranh thì chắc chắn tính minh bạch sẽ cao hơn.
Bạn đọc Quang Tú bình luận ngắn gọn: “Ước gì và ước gì ngành điện để cho các công ty khác được vào cạnh tranh như ngành viễn thông nhỉ?”. Bạn đọc Trần Quang Khải cũng đồng tình: “Hãy nhìn trường hợp xóa độc quyền ngành viễn thông sẽ hiểu. Cứ cho người khác nhảy vào kinh doanh điện, có cạnh tranh khắc sẽ làm ăn đàng hoàng”. Bạn đọc Nguyễn Quốc Hùng đặt vấn đề: “Ngành điện nên cổ phần hóa cho nhiều doanh nghiệp vào làm điện để người dân giảm bớt nỗi lo”.
Về vần đề này tháng 2.2020, Bộ Chính trị đã có Nghị quyết 55 định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo đó, khuyến khích và tạo mọi điều kiện thuận lợi để các thành phần kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân tham gia phát triển năng lượng; kiên quyết loại bỏ mọi biểu hiện bao cấp, độc quyền, cạnh tranh không bình đẳng, thiếu minh bạch trong ngành năng lượng.
Trả lời báo chí TS Lê Đăng Doanh cho rằng: “Khi doanh nghiệp tư nhân có cơ chế tham gia mạnh mẽ, doanh nghiệp nhà nước sẽ phải cải thiện chất lượng dịch vụ, người dân có thêm quyền lựa chọn. Đặc biệt nguồn năng lượng tái tạo được ưu tiên phát triển sẽ đảm bảo tăng nguồn cung điện phát triển bền vững, có thể góp phần giảm giá điện”.
Như vậy mối lo độc quyền của ngành điện đã có định hướng, vấn đề bây giờ là triển khai.
2. Giá điện bậc thang
Bạn đọc Lê Thanh Phương phân tích: “Chuyện về giá điện trái với qui luật mua bán trên thị trường, mua càng nhiều giá càng cao. Thứ hai là quan điểm về cầu trên thị trường của ngành điện thì các ngành sản xuất phải giảm sản lượng, năng suất, vậy là thay vì EVN phải tìm cách tăng sản lượng điện để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của dân thì lại tìm cách tăng doanh thu bằng bậc thang giá điện. Thứ ba là để minh bạch, dân không còn nghi ngờ, nên cho phép người tiêu dùng lắp thêm công tơ tại nhà (chi phí này gia đình lắp chi trả đồng hồ cơ có kiểm định)”.
Bạn đọc Hoàng Vũ gửi bình luận tới Lao Động: “Giá điện gia tăng theo lũy tiến được tính theo thang máy, đừng nghĩ là bậc thang...! Cách tính này của điện lực chỉ nhầm che giấu việc lên giá tiền điện, vì với nhiều thang giá sẽ giúp cho điện lực rộng đường giải thích... Giá tiền điện bị leo thang theo vật giá đó các bạn ơi...!”.
Còn bạn đọc Bùi Văn Hải khẳng định: “Tóm lại là do giá điện chia làm 6 bậc, khoảng cách giữa các bậc bất hợp lý. Kiến nghị sửa lại, nhưng hơn 1 năm rồi chưa thấy sửa”.
3. Do công cơ điện tử và các tính số của nhân viên ngành điện
Mặc dù các Tổng Công ty điện khẳng định rằng việc điều chỉnh công tơ điện tử bằng công nghệ hay phần mềm là bất khả thi, tuy nhiên thực tế người dân vẫn bức xúc.
Bạn Minh Ngọc phản ánh tới Lao Động: “Tôi tin chắc do cái công tơ điện tử. Lúc chưa thay, trời nắng nóng, mấy đứa nhỏ nghỉ học, buổi trưa toàn ngủ máy lạnh mà tiền điện không cao. Tháng này, mấy nhóc đi học, cả ngày ko có người ở nhà, hoặc chỉ dùng quạt máy mà tiền điện tăng gần gấp đôi. Mấy ông điện lực cứ đổ do máy lạnh. Hồi trước, mấy ông cũng thay đồng hồ điện tử nhưng sau phát hiện đồng hồ có vấn đề lại thay đồng hồ cơ”.
Còn bạn Công Tiến Vinh chỉ ra vấn đề: “Tại sao khi chụp số công tơ mà không chụp cả ảnh của đồng hồ xem con số ở công tơ có khớp vói số tiêu thụ điện ghi trên hóa đơn không nhỉ. Đây vẫn còn là ẩn số?”. Bạn đọc tên Khuyên thì đưa ra ví dụ: Đã lắp công tơ cơ, thấy chênh lệch 12%, có nhà trong xóm chênh 20% - 40%. Hỏi thì điện lực nói do công tơ nhà lắp không có tem kiểm định. Nhưng khi chỉ ra là công tơ của Điện lực miền Nam có tem, niêm chì đàng hoàng, thì nhân viên chạy mất tiêu”.
Để minh bạch, bạn Nguyễn Trai nêu ý kiến: Nếu số công tơ tháng trước của nhà bạn ghi thấp hơn số thực tế và số chênh lệch sẽ được bổ sung cho tháng sau thì tiền điện tháng sau của bạn sẽ cao bất ngờ vì mấy số cuối đó. Do công tơ lắp trên cao, bạn không có cơ hội giám sát, bạn chỉ còn nghi ngờ về số liệu. Ước gì nhà điện di dời công tơ tới cửa nhà bạn hay cho phép mỗi gia đình lắp thêm một công tơ đối chứng thì hay biết mấy. Thà tốn ít tiền lắp thêm công tơ đối chứng còn hơn năm nào cũng nghi ngờ thiếu minh bạch. Dân chắc ủng hộ, chỉ lo nhà điện không nhất trí?
Còn bạn thế nào? 3 nguyên nhân trên đã đủ lý giải cho hoá đơn tiền điện nhà bạn “bỗng nhiên” nhảy múa chưa?