Đất thổ cư thành đất công ích ?
Theo đơn kiến nghị của ông Lê Văn Tuấn (trú tại phường Đồng Hòa, quận Kiến An, Hải Phòng), vào năm 1990, ông và ông Vũ Hữu Tuân có chung nhau mua 1239m2 đất tại thửa số 153 tờ bản đồ số 17, thôn Đống Khê, xã Đồng Hòa, thị xã Kiến An (nay là P.Đồng Hòa, Q.Kiến An, Hải Phòng) của bà Bùi Thị Dàn. Theo sổ mục kê đất đai – một tài liệu trong hồ sơ địa chính được lập năm 1987, lưu giữ tại UBND phường Đồng Hòa – thì thửa đất số 153, tờ bản đồ số 17 được ghi nhận là đất thổ cư – đất ở của hộ gia đình cụ Bùi Đức Rĩ (bố đẻ bà Dàn) với tổng diện tích 3.351 m2.
Sau khi mua đất, ông Tuấn và ông Tuân sử dụng đất ổn định từ thời điểm đó. Một phần đất này các ông đã chuyển nhượng cho người khác xây 6 căn nhà, phần còn lại là khoảng hơn 800m2.
Tới năm 2019, UBND quận Kiến An tiến hành thu hồi hơn 2800m2 đất tại khu Đồng Tâm để đưa vào đấu giá đất ở, trong đó, có hơn 840m2 còn lại trong diện tích mà bà Dàn đã bán cho ông Tuân, ông Tuấn. Tuy nhiên, các ông này không được xem xét quyền lợi mà UBND quận Kiến An lại bồi thường, hỗ trợ cho bà Bùi Thị Dàn dù bà này đã chuyển nhượng phần đất này từ 30 năm trước.
Phải tới tháng 9.2020, khi UBND quận Kiến An tổ chức san lấp, xây dựng hạ tầng khu đấu giá, ông Tuấn, ông Tuân mới biết đất của mình đã bị thu hồi đấu giá. Ông Tuấn, ông Tuân đã có đơn kiến nghị nhưng UBND quận Kiến An cho rằng phần đất này không liên quan tới các ông.
Theo UBND phường Đồng Hòa, phần đất hơn 840m2 còn lại mà ông Tuân, ông Tuấn đã mua của bà Dàn 30 năm trước được UBND quận Kiến An xác định là đất công ích (đất 5%) do UBND phường Đồng Hòa quản lý, hộ ông Bùi Đức Rỉ (bố bà Dàn) chỉ nhận thầu. UBND phường đã không căn cứ vào các tài liệu pháp lý là sổ mục kê và biên bản xác định ranh giới khi xác nhận nguồn gốc lô đất này.
Bà Bùi Thị Dàn cho biết, mặc dù bà đã nói phần đất này đã bán cho ông Tuân, ông Tuấn từ năm 1990-1991, nhưng các cán bộ vẫn yêu cầu bà đi làm thủ tục và bị ép ký nhận đất đó là đất đấu thầu.
Sau đó bà Dàn được mời đi nhận tiền bồi thường cây cối, không phải bồi thường đất nên bà nhận 16 triệu đồng.
Đến ngày 30.11, bà Dàn đã lên Trung tâm phát triển quỹ đất quận Kiến An gửi đơn trình bày về việc mình đã khai báo không đúng về nguồn gốc đất, đồng thời trả lại số tiền 16 triệu đồng đã nhận.
Tháng 10.2020, khi làm việc với UBND phường Đồng Hòa, các ông Bùi Đức Kim (nguyên trưởng khu dân cư), Phạm Duy Bường (nguyên Tổ trưởng dân phố) xác định diện tích đất bà Dàn đã bán cho ông Tuân, ông Tuấn không phải là đất 5%. Ông Bường khẳng định bà Dàn và cụ Rỉ không có tên trong danh sách thu thuế đất 5%, UBND phường xác định nguồn gốc không đúng.
Dấu hiệu bất thường khác trong thu hồi đất
Không chỉ có dấu hiệu bất thường trong việc chia, tách thửa đất nói trên, cũng tại khu vực đất Đồng Tâm, phường Đồng Hòa được UBND quận Kiến An đấu giá lần này còn có dấu hiệu bất thường khác.
Theo đó, hộ ông Phạm Huy T. (HKTT tại Tổ dân phố Đồng Khê 2, phường Đồng Hòa) cũng đã gửi đơn khiếu nại đến UBND phường và quận về việc đất nhà mình bị san lấp nhưng không hề có quyết định thu hồi hay phương án bồi thường. Trong quyết định phê duyệt phương án bồi thường thu hồi đất được niêm yết công khai tại UBND phường Đồng Hòa không có tên hộ gia đình ông T. bị thu hồi đất.
Chỉ đến khi UBND quận Kiến An tổ chức san lấp, xây dựng hạ tầng khu đấu giá, gia đình mới biết đất bị san lấp nhưng không được đền bù giải phóng mặt bằng, nên gia đình làm đơn kiến nghị.
Ông Phạm Duy T., con trai ông T. cho biết: Sau khi gia đình kiến nghị, ngày 2.12, Chánh văn phòng UBND quận Kiến An Lã Quý Nghĩa có văn bản chỉ đạo các Phòng Tài nguyên, Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND phường Đồng Hòa xem xét, giải quyết khiếu nại của hộ ông Toàn.
Ông Phạm Duy T. cho biết, đến ngày 2.12 - chỉ trước ngày tổ chức đấu giá quyền sử dụng khu đất một ngày - gia đình được mời lên Trung tâm phát triển quỹ đất Kiến An nhận tiền hỗ trợ bồi thường. Ngoài tiền mặt, gia đình không nhận được các văn bản liên quan đến hoạt động thu hồi, đền bù giải phóng mặt bằng từ UBND quận Kiến An.
Trước những kiến nghị của người dân nói trên, Phó Chủ tịch UBND quận Kiến An Phan Lương Thụy thông tin, liên quan đến việc thu hồi đất để thực hiện việc đấu giá quyền sử dụng đất, UBND quận Kiến An đã giao cho Thanh tra quận Kiến An xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.
