Danh mục chưa thống nhất
Tiếp đến vào thời điểm ngày 19.7 khi 19 tỉnh thành phía Nam thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, danh mục “hàng hóa thiết yếu” có sự khác nhau giữa các địa phương ở một số mặt hàng hoặc dịch vụ.
Điểm chung trong danh mục hàng hóa thiết yếu giữa các địa phương là các sản phẩm, mặt hàng lương thực thực phẩm; thuốc men, thiết bị y tế và các dịch vụ liên quan.
Nhưng điểm khác, dù chỉ là số ít nhưng lại từng gây ra dư luận bức xúc, thậm chí khôi hài. Đó là trường hợp vị phó chủ tịch phường Vĩnh Hòa (TP.Nha Trang) cho rằng “bánh mì không phải là lương thực thực phẩm thiết yếu” khi chặn một nam công nhân đi mua bánh mì lại và xử lý.
Và cũng cần nhớ rằng, tại văn bản số 2718 ban hành ngày 15.8, UBND TPHCM mới nới lỏng thêm cho phép các cơ sở sản xuất bánh mì, tàu hủ, hủ tiếu, bún được phép hoạt động.
Gần đây ngày 20.8 trong hội nghị trực tuyến giữa lãnh đạo UBND TPHCM và doanh nghiệp nước ngoài trên địa bàn, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu (EuroCham) đã nêu kiến nghị thành phố cần xem xét lại danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu.
Theo EuroCham, cần quán triệt đúng như tinh thần Công văn số 4482 của Bộ Công thương, theo đó cho phép lưu thông, vận chuyển hàng hóa không nằm trong danh mục cấm, hạn chế kinh doanh. Từ đó EuroCham kiến nghị rằng nên xem các loại hàng hóa không nằm trong danh mục này là hàng hóa thiết yếu để mở lối thông thoáng cho quá trình lưu thông, vận chuyển tránh cho chuỗi cung ứng hàng hóa từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng bị đứt gãy.
Hàng hóa thiết yếu đâu chỉ là cái ăn và chăm sóc sức khỏe
Trong kiến nghị của EuroCham cũng cho thấy rõ, danh mục hàng hóa thiết yếu hiện nay hầu như chỉ tập trung vào lĩnh vực, ngành hàng lương thực thực phẩm và thuốc men.
Tuy nhiên theo Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), trong bối cảnh giãn cách kéo dài, hàng hóa dịch vụ thiết yếu không chỉ là danh mục những thứ phục vụ cho bữa ăn, sinh hoạt cũng như chăm sóc sức khỏe mà còn phục vụ cho công việc, đặc biệt là làm việc, học tập trực tuyến từ xa, làm việc tại nhà.
Anh Nguyên – một người dân sống ở TP.Thủ Đức (TPHCM), trong một ngày làm việc tại nhà nhưng giữa chừng thiết bị phát sóng Wifi bị hỏng. Anh tìm mua khắp trên mạng nhưng không được vì loại thiết bị này không nằm trong danh mục hàng hóa thiết yếu cho nên các shop, cửa hàng cả trên online cũng tạm ngừng kinh doanh.
Và để có được thiết bị này phục vụ cho công việc hàng ngày tại nhà trong những ngày giãn cách, anh Nguyên phải nhờ qua nhiều người quen mới có có thể mua được, và cũng phải vất vả mới tìm được shipper vận chuyển món hàng không nằm trong danh mục “hàng hóa thiết yếu” này đến.
Lãnh đạo UBND TPHCM trong phần trao đổi lại với đại diện EuroCham cũng cho rằng, khái niệm “hàng hóa thiết yếu” rất rộng, nếu kiến nghị thì phải nêu ra cụ thể là loại hàng hóa nào để xem xét bổ sung.
Song, danh mục sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ thiết yếu phục vụ cho làm việc từ xa, làm việc tại nhà trong bối cảnh giãn cách mà chỉ dựa vào nhu cầu, kiến nghị đơn lẻ cũng sẽ không toàn diện. Có lẽ trước hết, các cơ quan quản lý ngành có chức năng tham mưu cần chủ động bổ sung, đề xuất để lãnh đạo thành phố phê duyệt.