Nói đúng hơn, mức học phí đó trước hết chỉ có thể tạo ra doanh thu và lợi nhuận cho nhà trường.
Còn với các bậc phụ huynh và học sinh, mức học phí cao là gánh nặng, là thứ phải trả giá tính bằng tiền cụ thể đong đếm được. Nhưng thứ họ nhận về, không tương xứng, thậm chí là quá nghịch lí và đau đớn.
Đúng vậy, giá trị trong giáo dục chưa bao giờ là mức học phí. Mức học phí, đối với những nền giáo dục tiên tiến, là một sự đánh giá, ghi nhận, định vị về đẳng cấp, danh tiếng, chất lượng của trường. Tất nhiên “nền giáo dục tiên tiến” ấy không phải là Gateway nơi mới để xảy ra cái chết oan uổng của cháu bé 6 tuổi trên xe đưa đón học sinh.
Nếu tạm thời xem giáo dục là một chuỗi dịch vụ dạy dỗ, truyền đạt kiến thức và chăm sóc, thì cái chuỗi ấy trong ngày 6.8 đã trống rỗng trong trường hợp dẫn đến cái chết của cháu L.
Hàng chục giờ trôi qua, với lời quảng cáo rất kêu về chất lượng của một trường quốc tế như vậy, khoảng trống hàng chục giờ không ai báo tin cho cha mẹ cháu bé quả thật đáng sợ. Nó thậm chí, gây ám ảnh đối với cả những bậc phụ huynh đang có con em theo học tại Gateway hiện tại.
Không ít trường quốc tế tại Việt Nam, đang được xây dựng thương hiệu và hình ảnh, và cũng được không ít bậc phụ huynh nhận thức theo cái cách chủ ý của nhà trường rằng, mức học phí cao là mang lại giá trị cao. Nhận thức này cần được thay đổi, bằng cách tìm hiểu kĩ càng và sâu sắc các trường trước khi cho con em nhập học, chứ không thể chỉ dựa vào những lời quảng cáo bóng bẩy, hào nhoáng.
Không vội kết luận cái chết của cháu L. là do lỗi hệ thống của trường Gateway. Song từ một vài cá nhân “làm rầu nồi canh” hoàn toàn cần thiết để xem xét, rà soát, đánh giá lại chuỗi cung ứng dịch vụ tại trường này.
Lỗ hổng không chỉ ở sự lơ là, chủ quan, tắc trách mà còn nguy hiểm ở chính tư duy theo quán tính, rằng học sinh đã lên xe thì hẳn sẽ xuống xe, rằng học sinh đã rời nhà đi học (trường quốc tế) thì chắc chắn sẽ vào lớp học, mà không cần kiểm tra lại, thậm chí là kiểm tra kép (double check) từ cả tài xế và cô giáo đón học sinh ở phạm vi phương tiện đưa đón, cho đến phạm vi lớp học với trách nhiệm báo cáo ngay lập tức từ cô giáo chủ nhiệm.
Một giả định mang tính so sánh được đưa ra. Nếu mức học phí cao cùng với mức trách nhiệm về sự kiểm tra và rà soát cũng cao tương ứng, hôm qua đã không xảy ra một cái chết oan khiên, một nỗi đau không thể vơi của gia đình và người thân cháu L.
Giá trị của giáo dục, luôn luôn phản ánh điển hình nhất ở sản phẩm đầu ra chứ không bao giờ ở mức học phí. Và đớn đau thay, cháu L. mới vào Gateway học ngày thứ hai chứ chưa hoàn thành việc học và ra trường.