Sự loạn nhịp đó được cho rằng do hệ thống của HoSE có những thời điểm trả kết quả chậm, cho nên trên bảng điện tử của các công ty chứng khoán thành viên hiển thị giá khớp lệnh với giá thực sự khớp lệnh trên hệ thống của HoSE bị lệch, không khớp. Các nhà đầu tư chứng khoán, hay còn được gọi là “chứng sĩ”, không biết được một cách xác thực giá khớp lệnh để đưa ra quyết định giao dịch tối ưu nhất cho mình.
“Chứng sĩ” gọi đó là “giao dịch mù” và trạng thái của nhà đầu tư chứng khoán khi ấy được gọi bằng một danh xưng đang được phổ biến là “chứng sĩ mù”.
“Chứng sĩ mù” phải ném đá dò đường, phải quẫy đạp một cách khó khăn trong bối cảnh sàn HoSE liên tục xảy ra tình trạng nghẽn lệnh giao dịch trong khoảng 6 tháng trở lại đây,và cứ phiên sau tình trạng nghẽn lệnh giao dịch lại trầm trọng hơn phiên trước. Điển hình, phiên chiều 1.6.2021, sàn HoSE buộc phải ngừng giao dịch để tránh cho hệ thống bị “sụp đổ”.
“Chứng sĩ mù” trong bối cảnh phải ném đá dò đường giao dịch trên sàn HoSE, có những phiên đơn cử như ngày 7 và 8.6, đã phải sử dụng đến lệnh thị trường (lệnh MP) để đặt bán ra bằng mọi giá trước cảnh chỉ số VN-Index giảm điểm sâu, dẫn đến những cuộc tháo chạy.
“Chứng sĩ mù” phải dò đường để đi qua hệ thống công nghệ giao dịch điện tử già cỗi của sàn HoSE với hơn 20 năm tuổi, trong khi hệ thống công nghệ mới KRX gần 9 năm triển khai vẫn chưa thể hoàn thiện để đưa vào sử dụng.
Khổ sở, thậm chí thiệt hại vì hệ thống giao dịch già cỗi chỉ là một, “chứng sĩ mù” còn bức xúc hơn trước tư duy quản lý già nua, lạc hậu và bất chấp đến quyền lợi của nhà đầu tư của HoSE và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khi đưa ra quyết định gây sửng sốt dư luận là không cho phép nhà đầu tư được hủy/sửa lệnh đã đặt.
Hệ thống công nghệ cũ già cỗi thì được phép “ốm đau” (như lời một vị cựu quan chức Ủy ban Chứng khoán Nhà nước); tiến độ triển khai dự án công nghệ mới thì được phép chậm trễ, ì ạch; cơ quan quản lý thì được phép kêu gọi nhà đầu tư cảm thông, đồng hành và chia sẻ; còn nhà đầu tư thì không được phép hủy, sửa lệnh.
Những thiệt hại của nhà đầu tư do tình trạng nghẽn lệnh, do bị cấm không cho phép hủy/sửa lệnh, không thấy được HoSE và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước kêu gọi “đồng hành và chia sẻ”.
Hệ thống giao dịch điện tử, không chỉ đơn thuần là giải pháp công nghệ, mà còn bao gồm tư duy quản lí của con người với các quyết định được đưa ra, áp dụng để vận hành hệ thống công nghệ đó.
Xét về bản chất, nhà đầu tư chứng khoán cũng là khách hàng (thứ cấp) của sàn giao dịch chứng khoán TPHCM - HoSE. Chính giao dịch của họ mang lại cho HoSE món lãi ròng “khủng” mỗi năm tới 5-7 trăm tỉ đồng.
Hoạt động của sàn HoSE hiện nay chính là mô hình doanh nghiệp quốc doanh độc quyền, tự khắc các công ty chứng khoán thành viên, nhà đầu tư nội ngoại phải chạy đến HoSE. Chính vì thế, HoSE không có động lực để cải tiến tư duy quản lý, cung cách hoạt động và phục vụ, khẩn trương đổi mới công nghệ. Bằng chứng rõ ràng nhất là, hệ thống công nghệ mới KRX gần 9 năm nay triển khai vẫn chưa xong.
