Bạn đọc hỏi: Tôi sinh tháng 12.1960, thời gian đóng bảo hiểm 36 năm 10 tháng (được hưởng chế độ hưu từ ngày 01.01.2021); BHXH ban hành Quyết định nghỉ hưu cho tôi trong đó các chế độ như sau:
- Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu là 1,5 tháng lương
- Từ tháng 1.2016 đến tháng 12.2020 tiền lương tiền công do người lao động quy định (tùy theo mức đóng từng thời kỳ)
Tôi xin hỏi: 1. Thời gian trợ cấp một lần của tôi khi nghỉ hưu tính tương ứng là 3 năm dư trong khi đó tôi có số năm dư là 3 năm 10 tháng?.
2. Khi tính bình quân thu nhập, giai đoạn từ tháng 1.2016 đến tháng 12.2020 các năm 2016 , 2017… tôi có được tính hệ số trượt giá hay không?
Bảo hiểm xã hội Việt Nam trả lời: Về trợ cấp một lần khi nghỉ hưu:
Theo quy định tại Điều 58 Luật BHXH năm 2014 và hướng dẫn tại Điều 17 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH ngày 29.12.2015 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội thì: Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Thời gian có tháng lẻ từ 1 đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 đến 11 tháng được tính là một năm.
Theo Khoản 2 Điều 56 Luật BHXH năm 2014 quy định: lao động nam nghỉ hưu vào năm 2021 thì tỷ lệ lương hưu được tính như sau: 45% tương ứng với 19 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm được tính thêm 2%.
Trường hợp của bạn đọc là lao động nam nghỉ hưu tháng 01/2021 có 36 năm 10 tháng đóng BHXH thì (19 năm đầu được tính 45%, 15 năm tiếp theo tương ứng với 30%; để đạt mức tối đa 75% tương ứng với 34 năm đóng BHXH). Như vậy thời gian còn lại của Bạn đọc là 02 năm 10 tháng được làm tròn thành 3 năm (không phải 03 năm 10 tháng như Bạn đọc đã nêu), được tính là 1,5 tháng lương bình quân là đúng quy định.
2. Về điều chỉnh mức tiền lương đã đóng BHXH:
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 63 Luật BHXH, Điều 10 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11.11.2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc có nội dung: Tiền lương đã đóng BHXH để làm căn cứ tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH đối với người lao động đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.
Hằng năm, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định mức điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định.
Như vậy, mức lương làm căn cứ đóng BHXH từ tháng 1.2016 của bạn đọc nếu đã đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì sẽ được điều chỉnh theo quy định tại thông tư của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.
Tuy nhiên, đối với những trường hợp bắt đầu hưởng từ ngày 01.01.2021, cơ quan BHXH chưa nhận được thông tư hướng dẫn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.