Mưa to lũ về kéo theo cá chết
Trong các ngày 11,12.10 cá tại suối Cái (chảy qua xóm Dũng Tiến, xã Dũng Phong) chết hàng loạt, số lượng ước tính trên 100kg. Một vài ao cá của người dân trong xóm cũng xuất hiện tình trạng tương tự.
Nhiều hộ dân nghi ngờ, nguyên nhân cá chết có liên quan đến hóa chất rò rỉ từ Công ty cổ phần Khoáng sản Đồng An Phú (công ty đồng An Phú - có địa chỉ tại xóm Mới, xã Thạch Yên, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình).
Chiều 13.10, PV cùng lãnh đạo xã Thạch Yên, huyện Cao Phong trực tiếp ghi nhận tình hình thực tế bên trong công ty đồng An Phú.
Nhìn từ cổng, công ty này có khoảng 5 bể xây dung tích lớn, phủ bạt sơ sài, bên trong chứa dung dịch màu đen bốc mùi hôi nồng chỉ cách thành khoảng 20cm.
Bãi ủ bã quặng được che bạt, tuy nhiên nhiều chỗ bạt che rách, cột chống gãy đổ, che đậy sơ sài. Nếu trời mưa lớn nguy cơ tràn hóa chất ở các bể chứa, chảy ra môi trường luôn hiện hữu.
Ông Bùi Văn Tương - Phó Chủ tịch xã Thạch Yên cho biết: "Từ 2016 tới nay, hiện tượng cá chết cũng có xuất hiện, nhưng không nhiều. Những lần đó cơ quan chuyên môn đều về lấy mẫu nước kiểm tra, đánh giá".
"Cũng trong năm 2016, công ty này để xảy ra hiện tượng tràn hóa chất, bị xử phạt và đơn vị cũng dừng hoạt động. Suối Cái nằm cách công ty khoảng 4km được nối với nhau bởi một con suối nhỏ hơn", ông Tương nói thêm.
Trao đổi với PV, Ông Nguyễn Văn Dụ - Phó Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Cao Phong cho biết: "Đầu năm 2021 công ty này được Tổng Cục môi trường thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, đồng thời ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính".
Tại kết luận số 19/KL-TCMT ngày 31.1.2021 của Tổng Cục Môi trường đã chỉ ra nhiều sai phạm, tồn tại của công ty đồng An Phú.
Cụ thể, đơn vị này để bã quặng đồng sau tuyển hóa chất (chất thải có trong danh mục CTNH) ngoài trời, không thu gom đúng quy định.
Bị xử phạt vì gây ô nhiễm
Ngoài ra, công ty không thực hiện một trong các nội dung đánh giá tác động môi trường (ĐTM) như chưa xây hồ lắng, bãi thải theo nội dung báo cáo ĐTM được tỉnh Hòa Bình phê duyệt.
Một số bể chứa dung dịch đã đầy và có nguy cơ tràn ra môi trường khi có mưa. Khu vực ủ quặng, bạt phủ bị rách, hóa chất có nguy cơ tràn ra môi trường khi có mưa.
Dự án Đầu tư xây dựng Nhà máy tuyển luyện đồng của công ty chưa được xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường (đã bị UBND tỉnh Hòa Bình xử phạt ngày 11.7.2016).
Liên quan đến các sai phạm của công ty này, Tổng cục Môi trường ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính (4.1.2021) về các nội dung: Đổ thải chất thải nguy hại trái quy định về bảo vệ môi trường với khối lượng từ 2.500kg - 3.000kg (bã đồng sau tuyển hóa chất).
Không thực hiện một số các nội dung báo ĐTM, doanh nghiệp chưa xây dựng hồ lắng và bãi thải, bạt phủ khu vực ủ quặng bị rách,... không đúng theo đánh giá ĐTM.
Tổng mức phạt là 1.040.000.000 đồng, giao ông Trần Trung Chính - đại diện pháp luật của Công ty CP khoáng sản đồng An Phú và doanh nghiệp này phải chấp hành nghiêm.
"Địa phương cũng chỉ biết ghi nhận, lập các biên bản hiện trạng, lập báo cáo gửi tới các cấp cao hơn với mong muốn xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm, giúp người dân an tâm ổn định cuộc sống", vị lãnh đạo Phòng TNMT huyện Cao Phong phân trần.
Công ty cổ phần Khoáng sản Đồng An Phú có ngành nghề chính là khai thác quặng đồng. Chính thức đi vào hoạt động từ 3.2015, đến tháng 6.2016 sau sự cố tràn hóa chất công ty này đã dừng hoạt động. Tại kết luận thanh tra nêu rõ nguyên nhân gây ô nhiễm nước mặt dẫn đến cá chết ở xóm Dũng Đồng, xã Dũng Phong, huyện Cao Phong (Hòa Bình) liên quan đến hoạt động của công ty là có sơ sở.
