Trước đó, Sở Công Thương Kon Tum xác định việc ruộng vườn, hoa màu của 62 hộ dân ở xã Đăk Psi, huyện Đăk Hà bị ngập lụt hư hại sau bão năm 2020 là do thủy điện Đăk Psi 5 (Chủ đầu tư là Công ty Đức Thành Gia Lai) tích nước gây ngập.
Ngành chức năng yêu cầu chủ đầu tư thủy điện Đăk Psi 5 phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho 62 hộ dân quanh vùng lòng hồ. Cho rằng nguyên nhân chính không phải do tích nước, Công ty Đức Thành Gia Lai gửi đơn thư phản ánh đến Chủ tịch UBND tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy việc thủy điện Đăk Psi bậc 1, bậc 2 xả lượng lớn nước trong mưa bão. Nước đổ về xuôi khối lượng quá lớn, trong khi thủy điện Đăk Psi 5 ở cuối dòng.
Nhận được phản ánh, Sở Công Thương Kon Tum đã tiến hành kiểm tra, rà soát lại, xác định do lũ về quá lớn, Công ty cổ phần thủy điện Đức Nhân vận hành mở các cửa van xả lũ thủy điện Đăk Psi bậc 1, bậc 2 vượt giới hạn cho phép và chưa đúng theo quy trình vận hành hồ chứa được Bộ Công Thương phê duyệt, khiến lưu lượng xả về hạ du tăng nhanh, dẫn đến lũ chồng lũ cho vùng hạ du.
Trong khi đó, Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai không thường xuyên bảo trì, nạo vét nên hồ chứa thủy điện Đăk Psi 5 qua các năm vận hành đã bị bùn cát bồi lấp làm giảm dung tích hồ chứa, ảnh hưởng đến khả năng thoát lũ. Khi lượng nước về nhanh, nước lũ lên cao đã làm ảnh hưởng đến tài sản và hoa màu của người dân.
Từ những nguyên nhân trên, Sở Công Thương Kon Tum cho rằng Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai và Công ty cổ phần thủy điện Đức Nhân phải có trách nhiệm bồi thường cho 62 hộ dân có đất đai bị ảnh hưởng quanh lòng hồ thủy điện.
Trước đó, Báo Lao Động phản ánh, đã gần 2 năm trôi qua nhưng nhiều người dân ở xã Đăk Psi, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum vẫn chưa nhận được đồng bồi thường thiệt hại nào từ các thủy điện xả lũ. Việc tích xả nước không theo đúng quy trình đã đẩy nhiều người nông dân lâm vào cảnh khó khăn khi mất phương kế mưu sinh.
Khi hàng loạt thủy điện bêtông cốt thép liên tục được xây dựng lên dọc theo dòng Đăk Psi thì sông bị xói lở, mở rộng và “ăn” dần vào đôi bờ, cuốn trôi đất đai.
Sở Công thương Kon Tum sẽ kiến nghị ra Tổng Công ty Điện lực miền Trung về việc tạm dừng huy động công suất điện, nếu các công ty không thực hiện xong trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người dân.
