Những trận đấu để đời
Cậu bé chăn trâu ở Hưng Nguyên - Nghệ An có lẽ đã suốt đời ở vùng quê ấy nếu không có sự tỏa sáng đến khó tin tại VCK giải U16 Châu Á năm 2000.
Đó là lần đầu tiên bóng đá Việt Nam tổ chức một giải tầm châu lục sau khi đã đăng cai rất thành công Tiger Cup 1998. VFF thời điểm ấy chọn SLNA là nhân tố chính, đại diện cho U16 Việt Nam dự giải (cách tuyển chọn và lấy đội giống như VFF chọn U19 vừa rồi nòng cốt là HAGL Arsenal). Lứa chim non mới ra ràng cùng những cái tên Minh Đức, Lâm Tấn, Như Thuật, Ánh Cường… và đặc biệt là Văn Quyến gây ấn tượng mạnh.
Quyến khuôn mặt sáng sủa, ánh mắt lém lỉnh, thông minh có cách chơi bóng kỳ lạ: Rất kỹ thuật mà người ta chưa từng thấy ở những danh thủ trước đây như Thế Anh, Cao Cường, Huỳnh Đức hay Hồng Sơn. Không phải là so sánh về đẳng cấp nhưng cách chơi bóng của Quyến khác lạ và trận đấu bùng nổ là chiến thắng trước U16 Trung Quốc ngay tại sân Chi Lăng - Đà Nẵng.
Quyến ghi 2 bàn thắng, trong đó có một bàn từ cú đá phạt “lá vàng rơi” sau này mang thương hiệu của Quyến. Đáng tiếc là sau đó, đội U16 VN đã không thắng nổi U16 Nhật Bản ở bán kết và chấp nhận hạng 4. Tuy nhiên, thành quả ở sân chơi đẳng cấp châu lục ấy là một thành quả khó quên.
Hình ảnh cậu bé số 10 Văn Quyến từ giải U16 mang lại quá nhiều kỳ vọng cho bóng đá nước nhà. Ngay từ giải đấu ấy, thông qua các HLV người ta mới biết đến Quyến có một hoàn cảnh đặc biệt: Quyến sống trong gia đình mà bố bỏ nhà đi biệt tích từ khi Quyến còn nhỏ. Khi bắt đầu nổi danh, một tờ báo, khi đó là tờ Thể Thao Ngày Nay đã đăng một phóng sự rất hấp dẫn về hành trình đi tìm cha của Quyến. Hai cha con gặp nhau, cảm động nhưng rồi họ chia tay. Ông bố lưu lạc vào tận Vũng Tàu và đã có cuộc sống riêng…
Nhanh chóng, cái tên Văn Quyến tiếp tục được nhắc đến. 17 tuổi, Văn Quyến, Ánh Cường - hai tiền đạo của đội U16 được HLV Dido gọi vào tuyển U23 dự SEA Games 21 năm 2001. Thành công sớm, Quyến bắt đầu khó cưỡng lại những cám dỗ với những điếu thuốc hút một cách lén lút.
Năm 2003 là năm khó quên với Quyến, khi Việt Nam dự vòng loại giải Châu Á, VFF và HLV A. Rield quyết định đưa đội U23 thi đấu thay đội tuyển để chuẩn bị thật tốt cho SEA Games 22. Đó lại một điểm sáng trong đời cầu thủ Văn Quyến: Bàn thắng duy nhất vào lưới Hàn Quốc - đội hạng tư thế giới lúc đó trở thành một trong những bàn thắng quan trọng nhất của đời cầu thủ Văn Quyến.
Những gì mà Phạm Văn Quyến làm được ở SEA Games 22 diễn ra tại Việt Nam lại mang đến cảm giác một người hùng. Đặc biệt là những trận với U23 Thái Lan - đại kình địch của bóng đá Việt Nam thời điểm ấy. Hình ảnh Văn Quyến cầm lá cờ đỏ phấp phới chạy dưới sân qua ống kính của nhà nhiếp ảnh Dương Thu trở thành một biểu tượng của bóng đá Việt Nam, một hình ảnh tuyệt đẹp cho dù ở SEA Games năm đó, Quyến và đồng đội lại một lần nữa thua… Thái Lan ở Chung kết.
Cú trượt và cuộc chia tay
Thành công sớm, Quyến được nhiều thứ, sự tung hộ của NHM, tiền bạc, những show quảng cáo với Pepsi cùng… Beckham, chiếc ô tô Vios được thưởng từ nhà bán lẻ Nguyễn Kim khi tuổi đời mới có 21 – 22, phần nào mang lại sự ảo tưởng với Quyến.
Cho đến 2005, vụ cá độ ở SEA Games 23 phát lộ, Văn Quyến cùng 6 đồng đội khác bị khởi tố với tội danh đánh bạc thông qua hình thức cá độ bóng đá. Trong số những cầu thủ ấy, NHM thương nhất, mong sự trở lại nhất chính là Văn Quyến.
Bị cấm thi đấu, phải tới năm 2009, Quyến mới trở lại với bóng đá đỉnh cao. Cho dù vẫn còn chất quái nơi từng đường bóng nhưng những năm tháng lỗi lầm đã lấy gần hết chất lãng tử trong cách chơi của Quyến. Đó là sự trở lại rất khó khăn bởi ngay cả lứa đàn em của Quyến ở SLNA đã trưởng thành…
Và khi về V.Ninh Bình, ngày đầu về tập luyện và trình diện trước các đồng đội mới ở V.Ninh Bình, Văn Quyến đem đến một cảm giác ngạc nhiên và sự nghi ngại cho tất cả bằng… thân hình quá khổ của mình: Quyến quá béo vì khoảng thời gian dài không tập luyện và sinh hoạt theo kiểu vô tội vạ. HLV Nguyễn Văn Sỹ buộc phải đưa ra một mệnh lệnh và điều kiện gần như bắt buộc được đưa ra với Quyến: Giảm cân và nâng cao nguồn thể lực nếu muốn tiếp tục chơi bóng đỉnh cao. Kết quả là sau gần 2 tháng khổ luyện, Quyến gây bất ngờ cho tất cả khi giảm được 7kg. Điều đó chứng minh sự cố gắng vượt bậc và quyết tâm muốn làm lại thực sự…
Nhưng chỉ chừng ấy thì rõ ràng là chưa đủ. Đôi khi Quyến phải chấp nhận ở V.Ninh Bình như một người thừa, một người được giữ lại đội bóng chỉ vì tình cảm cưu mang chứ không phải vì phong độ và khả năng.
Suốt đầu mùa giải 2014, Quyến gần như không được ra sân cho đến khi V.Ninh Bình… giải tán vì vụ cá độ ở AFC Cup vừa rồi. Quyến không liên quan nhưng việc đội bóng giải tán đã khiến Quyến quyết định giải nghệ.
Cái tên Văn Quyến quen thuộc với NHM, một cầu thủ đặc biệt cả trong sân bóng lẫn ngoài đời kết thúc sự nghiệp một cách cũng rất… đặc biệt để lại cho bóng đá Việt Nam câu hỏi: “Bao giờ mới lại có một Văn Quyến thứ hai?”.
