Trên mặt thước, ở hàng thứ 2 và hàng thứ 3 người ta sử dụng hai màu đỏ và đen để đánh dấu các cung tốt (đỏ) - xấu (đen), nhằm giúp cho người không biết chữ Hán hoặc hiểu không rõ ý nghĩa của từ Hán cách ghi trên các cung của thước.
Với cấu tạo như vậy, việc sử dụng thước Lỗ Ban thực tế khá đơn giản. Chỉ cần lấy kích thước đồ vật, kết cấu xây dựng (thông thủy) trong phạm vi các cung tốt đã được tính tương ứng ra đơn vị đo hiện đại (số mét hoặc centimet).
Tuy nhiên, vấn đề phát sinh khi nhiều người muốn hiểu rõ sự lựa chọn của mình sẽ mang lại lợi ích về phương diện nào (Tiến tài, Đăng khoa, Thêm đinh, Phúc đức...) trong các cung "đỏ" trên thước; kích thước của đồ dùng không thể lọt cung "đỏ" của cả hai thước; cung số ở hàng thứ 2 đỏ, nhưng ở hàng thứ 3 đen, hoặc ngược lại...
Một số quan điểm cho rằng khi lựa chọn kích thước (thông thủy) cho bất kỳ loại công trình hay đồ vật nào, cung tốt (đỏ) cho các kiến trúc và đồ vật thuộc loại tốt, như phòng ngủ, cửa, cổng, ban thờ, bàn ghế, giường tủ...; những cung số "đen" là sự lựa chọn cho các công trình như vệ sinh, hố ga, bể phốt...
Nhiều người phân chia thước Lỗ Ban làm 3 loại: Loại có độ dài 38.8cm (hàng thứ 2), loại dài 42.9cm (hàng thứ 3) và loại thước Lỗ Ban riêng có độ dài 52.2cm chuyên dùng trong xây dựng nhà ở (chủ yếu đo thông thủy cửa sổ, ô thoáng, cổng chính, cửa thông phòng...).
Đối với các "nhà nghiên cứu", ngoài việc quy độ số Lỗ Ban theo công thức tính toán hiện đại để tiện vận dụng thực tế, họ dịch các ghi chú từ tiếng Hán sang tiếng Việt, do đó cũng phạm một số sai lầm. Chẳng hạn, dịch nghĩa cung "Lục hợp" là "Sáu hướng đều tốt (đông, tây, nam, bắc, trời và đất)".
Thực ra, "Lục hợp" là thuật ngữ chỉ địa chi hợp với nhau theo từng cặp, người Việt gọi là "Nhị hợp". Do địa chi gồm có 12 vị, chia làm 6 cặp nên người Tàu gọi là "Lục hợp". Trên thước Lỗ Ban, "Lục hợp" chỉ sự hóa hợp âm - dương ngũ hành theo 12 địa chi, gồm: Tí hợp Sửu, Dần - Hợi, Mão - Tuất, Thìn - Dậu, Thân - Tị và Ngọ - Mùi.
Cần hiểu rằng, sự tương hợp phải được định vị theo nguyên lí của âm dương ngũ hành, vì thước Lỗ Ban cũng được sáng tạo theo nguyên lí âm dương ngũ hành. Không thể có một độ số phù hợp với cả 4 hướng đông - tây, nam - bắc và trời - đất, vì trời - đất là biểu tượng tương ứng của dương - âm; đông - tây là mộc - kim và nam - bắc là hỏa - thủy.
Vì vậy, theo chúng tôi, phần lớn từ Hán - Việt phiên âm trên thước Lỗ Ban tiếng Việt đều đã Việt hóa, khá dễ hiểu, không nên dịch; chỉ cần dịch những từ cá biệt như "Lục hợp" chẳng hạn.
Theo đó, thước Lỗ Ban tích hợp 4 độ số đo lường, trong đó hai loại độ số được ghi bằng chữ, gồm các "cung số" như sau:
Trên hàng thứ 3 tính từ dưới lên (42.9cm) gồm 8 cung (4 cung tốt và 4 cung xấu), từ trái sang lần lượt là: Cung Tài - tốt (gồm các cung nhỏ Tài đức, Bảo khố, Lục hợp và Nghênh phúc). Tiếp theo là cung Bệnh - xấu (Thoái tài, Công sự, Lao chấp và Cô quả). Cung thứ 3 là cung Ly - xấu (Trường khố, Kiếp tài, Quan quỉ, Thất thoát). Cung thứ 4 là cung Nghĩa (Thiêm đinh, Ích lợi, Quý tử, Đại cát). Cung thứ 5 là cung Quan - tốt (Thuận khoa, Tài lộc, Tiến ích, Phú quý). Cung thứ 6 là cung Kiếp - xấu (Tử biệt, Thoái khẩu, Ly hương, Thất tài). Cung số 7 là cung Hại (Họa chí, Tử tuyệt, Lâm bệnh, Khẩu thiệt). Cung số 8 là cung Bản - tốt (Tài chí, Đăng khoa, Tiến bảo, Hưng vượng).
Trên hàng thứ 2 tính từ dưới lên (38.8cm) gồm 10 cung (6 cung tốt và 4 cung xấu), lần lượt từ trái sang như sau: Cung Đinh - tốt (Phúc tinh, Đỗ đạt, Tài vượng, Đăng khoa). Cung Hại - xấu (Khẩu thiệt, Lâm bệnh, Tử tuyệt, Họa chí). Cung Vượng - tốt (Thiên đức, Hỉ sự, Tiến bảo, Thiêm phúc). Cung Khổ - xấu (Thất thoát, Quan quỷ, Kiếp tài, Vô tự - không con). Cung Nghĩa - tốt (Đại cát, Tài vượng, Lợi ích, Thiên khố). Cung Quan - tốt (Phú quý, Tiến bảo, Tài lộc, Thuận khoa). Cung Tử - xấu (Ly hương, Tử biệt, Thoát đinh, Thất tài). Cung Hưng - tốt (Đăng khoa, Quý tử, Thiêm đinh, Hưng vượng). Cung Thất - xấu (Cô quả, Lao chấp, Công sự, Thoái tài). Cung Tài - tốt (Nghênh phúc, Lục hợp, Tiến bảo, Tài đức).
Vấn đề lập tức xuất hiện khi ta thấy thước ngắn hơn (38.8cm) có 10 cung, trong khi thước dài hơn (42.9cm) lại chỉ có 8 cung. Mấu chốt quan hệ giữa hai thước này như thế nào, khi nào chọn cung đỏ của cả hai thước; khi nào chọn cung đỏ trên 1 thước riêng biệt, có nên chọn cung đen "xấu" cho nhà vệ sinh, bể phốt; có nên dùng thước Lỗ Ban có độ dài 52.2cm hay không?
Tất cả những vấn đề này chúng tôi xin được giải đáp ở số báo sau, trong bài "Góc phong thủy: Phương pháp sử dụng chính xác thước Lỗ Ban".
