Tiêu chuẩn để tự ứng cử
Các cá nhân muốn tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội cần đáp ứng tiêu chuẩn sau:
- Là công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.
- Người ứng cử đại biểu Quốc hội phải đáp ứng các tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội quy định tại Điều 22, Luật tổ chức Quốc hội, gồm:
1. Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
2. Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
3. Có trình độ văn hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội.
4. Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.
5. Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội.
- Người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phải đáp ứng các tiêu chuẩn của đại biểu Hội đồng nhân dân quy định tại Luật tổ chức chính quyền địa phương.
Quy trình tự ứng cử ĐBQH và HĐND các cấp
Người tự ứng cử có thể tìm hồ sơ trên website của Hội đồng bầu cử Quốc gia hoặc đến Sở Nội vụ - cơ quan thường trực của Ủy ban bầu cử cấp tỉnh/thành phố. Hồ sơ ứng cử bao gồm: đơn ứng cử, sơ yếu lí lịch, tiểu sử tóm tắt, bản kê khai tài sản, thu nhập, ảnh…
Sau khi hoàn thành hồ sơ, người tự ứng cử gửi hồ sơ về Ủy ban bầu cử cấp (UBBC) tỉnh/thành phố. Khi UBBC cấp tỉnh/thành phố tiếp nhận, nghiên cứu hồ sơ và nhận thấy, hồ sơ của người tự ứng cử đã hoàn chỉnh, đủ mọi điều kiện, UBBC sẽ chuyển hồ sơ của những người tự ứng cử tới Ủy ban MTTQ cùng cấp để nghiên cứu, đưa vào hiệp thương vòng 2. Sau vòng hiệp thương thứ 2, nếu đủ điều kiện, MTTQ sẽ thỏa thuận, hiệp thương và lập danh sách sơ bộ những người ứng cử. Bước tiếp theo, những hồ sơ này sẽ được chuyển về nơi người ứng cử cư trú thường xuyên để lấy ý kiến về người ứng cử (cả người tự ứng cử và người được giới thiệu ứng cử). Sau công đoạn này, toàn bộ hồ sơ sẽ được chuyển về UB MTTQ VN cùng cấp để tiến hành hiệp thương lần 3 và thỏa thuận lập danh sách những người đủ điều kiện, tiêu chuẩn và gửi về Hội đồng bầu cử quốc gia hoặc UBBC cùng cấp. Sau đó, Hội đồng bầu cử sẽ lập danh sách chính thức các ứng cử viên.
Chiều 3.3, tại phiên họp lần thứ 3 của Hội đồng Bầu cử quốc gia, Phó Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Thiện Nhân cho biết theo thông tin sơ bộ có khoảng 50 người nộp hồ sơ tự ứng cử, nhiều nhất tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Trao đổi với PV báo Lao Động chiều 4.3, ông Nguyễn Văn Pha cho biết thêm, qua báo cáo của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố Hà Nội, thời điểm hiện tại, cơ quan này đã nhận gần 20 hồ sơ người tự ứng cử ĐBQH. Con số này sẽ còn tăng lên khi thời gian nhận hồ sơ ứng cử ĐBQH và đại biểu HĐND kết thúc ngày 13.3.