Thu công khai, chi mập mờ
Trong tất cả các khoản lạm thu thì tiền quỹ phụ huynh trường và lớp là khoản thu mập mờ nhất. Theo quy định trong điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, quỹ hội là tự nguyện, không được bình quân hóa một mức đóng cụ thể.
Nhưng ở nhiều trường hiện nay, người trong Ban đại diện cha mẹ học sinh đều quy định luôn mức đóng. Nơi ít thì 100.000 đồng, khá giả hơn thì 500.000, có nhiều trường phụ huynh phải đóng lên đến tiền triệu.
Đầu năm đi họp, đóng tiền. Cuối năm phụ huynh được phát cho tờ tổng hợp chi tiêu. Nhìn vào bảng liệt kê, chẳng ai biết thực hư chi tiêu thế nào. Số tiền đó ai quản lý, phụ huynh cũng không biết. Nhất là tiền quỹ trường, lại càng không biết.
“Ngày lễ nào cũng thấy hô hào. Nhà trường còn quy định sẵn để Ban đại diện cha mẹ học sinh của từng lớp cứ thế mà làm. Ví dụ hiệu trưởng phong bì 2 triệu, cô chủ nhiệm 1 triệu hay 500.000. Làm đại diện phụ huynh cũng khó xử lắm, trên đe dưới chửi, chứ có sướng gì” – chị T.T (từng có kinh nghiệm làm trong Ban đại diện cha mẹ học sinh của một trường ở Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ.
Còn theo chị Nguyễn Thu Hà (Hà Nội), tiếng là muốn chi tiêu tiền quỹ, hiệu trưởng hay giáo viên sẽ bàn bạc với Ban đại diện, nhưng ở trường con chị đang theo học, rất nhiều thứ trường toàn quyết hết, ai kêu cứ kêu.
“Trường con tôi vừa xây sửa mới, nhà trường cho người tháo điều hòa ra. Đến màn lắp lại thì trường gọi một đội vào làm với giá trên trời. Nhà trường cũng mua luôn 2 chậu cây kẹp vào lan can trước mỗi lớp, sau đó bảo lớp trả tiền. Khi các phụ huynh góp ý thì Ban đại diện của lớp bảo trường đã làm rồi, giờ chỉ biết đóng tiền thôi, miễn ý kiến" – chị Thu Hà bức xúc.
Ấm ức là vậy, nhưng chị Hà không muốn “tố” trường, vì sợ con bị ảnh hưởng. Đó cũng là tâm lý chung của rất nhiều phụ huynh, biết là lạm thu, đành “cắn răng” đóng.
Ban đại diện phụ huynh thu sai, ai xử lý?
Các vụ lạm thu mà báo chí phản ánh thời gian qua, có không ít trường hợp Ban đại diện cha mẹ học sinh do không hiểu điều lệ, hay giả vờ không biết để vận động đóng tiền sai quy định, nhất là các khoản xã hội hóa “thu hộ” nhà trường. Điều này khiến nhiều phụ huynh ủng hộ việc xóa bỏ Ban đại diện cha mẹ học sinh.
Nếu không có một số phụ huynh dũng cảm đứng lên tố cáo, thì quỹ trường, quỹ lớp hàng năm cứ phình ra. Nhiều trường đang phải trả lại tiền lạm thu cho phụ huynh, có nơi hiệu trưởng đang chờ nhận kỷ luật.
Còn Ban đại diện cha mẹ học sinh của những trường lạm thu, "tiếp tay" cho nhà trường thì sao? Họ không thể vô can khi cùng nhà trường làm khổ bao phụ huynh khác!
