Đánh người, đốt xe vì nghi bắt cóc trẻ em:

Cảnh báo về hành xử cuồng bạo của đám đông

Minh Thi |

Trong tháng 7, có đến 7 vụ đánh người vì nghi nạn nhân là tội phạm bắt cóc trẻ em... Gần đây là vụ đốt xe hơi của một nạn nhân chỉ vì người này bị nghi là “thôi miên” người bán hàng để bắt cóc trẻ em...
Sau vụ cháu bé 6 tuổi ở Quảng Bình bị bắt cóc và bị giết hại dã man, nỗi ám ảnh “trẻ bị bắt cóc” tăng dần trong cộng đồng. Chính vì thế, nhiều nơi, người dân địa phương tăng cường cảnh giác, hễ thấy người lạ vãng lai là theo dõi, thậm chí, còn hạ cẳng tay, thượng cẳng chân cho nạn nhân một trận. Tình trạng này dấy lên nỗi lo về một đám đông mất hết lý tính, chỉ cần nghi ngờ là “xử ngay tại chỗ”.
Hễ nghi là xông vào đánh
Chỉ trong tháng 7 đã có 7 vụ đánh hội đồng nạn nhân nghi là bắt cóc trẻ em. Hầu hết sự vụ xảy ra ở các tỉnh phía Bắc.
Ngày 22.7, nhiều clip, hình ảnh ghi lại cảnh người dân thôn Thái Phù (xã Mai Đình, Sóc Sơn, Hà Nội) bao vây, hành hung hai phụ nữ lớn tuổi vì cho rằng họ bắt cóc trẻ em. Trong video, đám đông chửi bới, đấm đá vào đầu và mặt hai phụ nữ. Sau đó, cơ quan chức năng đã đưa hai phụ nữ đến bệnh viện huyện sơ cứu, lấy lời khai. Họ chỉ là hai phụ nữ bán tăm đi gây quỹ tình thương, không ngờ bị vây đánh tóe máu.
Trước đó, ngày 20.7, một người đàn ông chạy ôtô Fortuner ghé mua đồ tại cửa hàng đồ gỗ ở xã Hồng Lạc, Thanh Hà, Hải Dương thì bị nghi ngờ có hành vi thôi miên, bắt cóc trẻ em. Người dân vây quanh đòi đánh rồi lật ngửa chiếc ôtô của ông, châm lửa thiêu rụi.
Vụ khác, vào ngày 16.7, người dân thấy một phụ nữ bế một đứa trẻ ngủ mê man trên tay trong quán ăn tại Đà Nẵng. Nghi ngờ bé bị cho uống thuốc mê, nhiều người giằng co, đòi giữ bé lại. Về sau, công an xác minh người phụ nữ trên chính là mẹ ruột bé.
Vào ngày 15.7, tại thôn Văn Phú, thị xã Ba Đồn, Quảng Bình, một thanh niên (bị bệnh tâm thần) bị đám đông vây đánh, nghi ngờ bắt cóc trẻ em. Người này chỉ biết chắp tay van xin nhưng vẫn không được tha.
Tiếp đó, ngày 13.7, một phụ nữ bán thuốc Bắc dạo bị vây đánh tại phường Nghi Thủy, Cửa Lò, Nghệ An. Nhiều người quay clip tung lên mạng, thêm thắt chi tiết người này bắt cóc hai đứa trẻ bỏ vào bao tải.
Ngày 7.7, hai thanh niên đi nộp hồ sơ xin việc tại một nhà riêng ở thôn Lương Tân, Yên Phong, Bắc Ninh. Chủ nhà đi vắng, hai người nhờ cô con gái (7 tuổi) đưa đến nơi cha làm việc. Hàng xóm thấy người lạ chở cháu bé sinh nghi bắt cóc, bao vây đánh đập rồi báo công an.
Các nạn nhân sau đó đều được công an xác minh không có hành vi bắt cóc trẻ em như nhiều người ngờ vực.
Chiếc xe bị đốt cháy chỉ vì người dân nghi chủ xe “thôi miên”, bắt cóc trẻ em. Ảnh: T.L

Đám đông mất phương hướng

Theo nhà xã hội học và tâm lý học Nguyễn Thị Thúy, “mạng xã hội và facebook đã góp phần lan truyền thực trạng bắt cóc trẻ em, xâm hại, hay thậm chí giết hại những đứa bé vô tội, nên người dân ngày càng lo cho sự an toàn của con em họ. Nỗi lo bị đẩy lên một phần do tâm lý đám đông cùng tốc độ lan truyền chóng mặt của những tin tức này. Đây là một thực trạng không thể làm ngơ. Người dân lo lắng và nghi ngờ mọi đối tượng có dấu hiệu khả nghi. Vấn đề là họ tự xử mà không đưa đối tượng giao cho cơ quan chức năng.
Điều này cho thấy niềm tin của người dân vào cơ quan công quyền đang xuống thấp nghiêm trọng. Sự hung bạo ngày càng lan tràn là do những bất công, bất mãn và bất tin. Ngoài ra, cũng nên nhìn nhận một điều là vấn đề giáo dục ở nông thôn chưa được đầu tư đúng mức. Người có học thì bỏ lên thành phố. Nhiều vùng quê xuất hiện các tệ nạn xã hội, nghiện ma túy, nghiện rượu...
“Người tự chủ, hiểu biết sẽ không hành xử theo kiểu tâm lý đám đông mất định hướng, mà tìm hiểu vấn đề, không dùng bạo lực để giải quyết mọi chuyện vì điều này sẽ khiến bạo lực ngày càng bùng phát”, chị Thúy chia sẻ.
Theo nhiều nhà xã hội học, hiện tượng này xuất phát từ các nguyên nhân như xã hội bất an, thông tin thiếu kiểm chứng lan truyền qua mạng xã hội, sự chậm trễ của cơ quan an ninh hay vai trò gốc rễ của giáo dục và kinh tế.
Bên cạnh đó, những người sử dụng mạng xã hội cần ý thức trách nhiệm của việc chia sẻ trên trang cá nhân những thông tin thiếu kiểm chứng. Ngay cả việc chậm trễ trong xử lý hay thiếu thông tin kịp thời của cơ quan công an tại nơi diễn ra sự việc cũng là một nguyên nhân khiến sự việc đôi khi trở nên vượt ngoài tầm kiểm soát.
Nỗi sợ hai chữ “bắt cóc”
Theo nhà xã hội học Nguyễn Thị Thanh Thúy, Hội trưởng hội quán Các bà mẹ tại TPHCM, những vụ nói trên xảy ra ở các tỉnh phía Bắc. Trong đó, tính cả những vụ cướp của, trộm chó, nên người dân địa phương mỗi nơi hành xử mỗi khác. Nơi đánh để răn đe, cũng có nơi đánh người dẫn đến mất mạng. Điều này phản ánh mức độ nhận thức cũng như được giáo dục của người dân từng địa phương.
Còn về việc bắt cóc trẻ em, dường như lâu nay nhiều nơi vẫn tránh né dùng từ này. Các trường quốc tế vẫn mời Hội quán Các bà mẹ cùng các chuyên gia đến dạy cho trẻ chương trình Vượt qua nỗi lo bên ngoài cổng trường. Nhưng các trường Việt Nam thì chưa, ngoài ra, nhiều nơi không dám nói rõ, chỉ ra là bên trong cổng trường. Và đa số các vụ bắt cóc diễn ra ở các trường công. Có thể, người ta né chữ này vì sợ phải chịu trách nhiệm và e ngại ảnh hưởng đến nhà trường. Gần đây, nạn bắt cóc trẻ em mới đi vào điều luật, đang trong lộ trình thực hiện nên cũng gặp khó khăn khi đem ra xử những vụ việc tương tự.
Điều này lý giải vì sao người dân địa phương thường “tự xử” những kẻ nghi bắt cóc trẻ con ngay tại chỗ, cho dù chưa đủ chứng cớ để buộc tội, thay vì giao cho cơ quan công quyền.
Nhiều người cho rằng các vụ bắt cóc trẻ em nên xử nơi công cộng để làm gương, đồng thời cơ quan chức năng có những thông báo cụ thể, tránh tình trạng người dân địa phương chỉ vì nghe tin đồn mà hoang mang, xử tại trận bất cứ ai họ nghi ngờ. Và vấn đề hành xử văn minh nơi công cộng cũng nên được truyền bá để tránh trường hợp đám đông vô thức lao vào nạn nhân như con mồi, bất chấp họ có phạm tội hay không. Luật pháp cũng nên xử nghiêm những người thiếu ý thức tung tin đồn không qua kiểm chứng, cũng như những kẻ hành hung người khác thiếu suy xét.
Minh Thi
TIN LIÊN QUAN

Quảng Trị: Tên trộm vặt bị mạng xã hội nhầm là bắt cóc trẻ em

Hưng Thơ |

Chiều 28.7, Công an huyện Hải Lăng (tỉnh Quảng Trị) cho biết, đơn vị đang tạm giữ một đối tượng đột nhập vào nhà một người dân. Khi bị phát hiện, người dân nghi ngờ đối tượng này bắt cóc trẻ em nên vây ráp, thông tin này được người dân chia sẻ lên mạng xã hội với tần suất quá dày đặc, gây hoang mang dư luận.

Sự thật về hai người phụ nữ nghi bắt cóc trẻ em ở Hà Nội

Cường Ngô |

Cơ quan chức năng xác định hai phụ nữ bị đánh vì nghi bắt cóc là người của một hợp tác xã tình thương, đang đi bán tăm.

Nghi bắt cóc trẻ em, 2 người phụ nữ bị đánh “thừa sống, thiếu chết”

Vương Trần |

Hai người phụ nữ bán tăm bị nghi liên quan đến bắt cóc trẻ con đã bị người dân hô hoán rồi bắt giữ, đánh đập “tơi tả”.

Gia tăng hoạt động giết mổ heo lậu vào dịp Tết

Nhóm PV |

TPHCM - Mặc dù đã được Báo Lao Động nhiều lần phản ánh về tình trạng giết mổ heo lậu, sau đó cơ quan chức năng đã vào cuộc xử lý, nhưng các điểm giết mổ lậu trên địa bàn phường 12, Quận Gò Vấp (TPHCM) vẫn tái vi phạm, hoạt động giết mổ heo lậu càng nhộn nhịp hơn vào những ngày cận Tết.

Trận địa pháo hoa sẵn sàng cho đêm giao thừa

NHÓM PV |

11 giờ sáng ngày 30 tháng Chạp, mọi công tác chuẩn bị tại điểm bắn pháo hoa số 5 (Đảo Dừa công viên Thống Nhất, Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã dần hoàn thiện đến những khâu cuối cùng. Với sự tham gia của 200 người thuộc 17 lực lượng, trận địa pháo tại điểm công viên Thống Nhất  đã sẵn sàng phục vụ người dân ngắm pháo hoa vào giao thừa.

Mỹ Tâm, Trịnh Kim Chi và sao Việt quây quần bên nồi bánh chưng ngày 30 Tết

DI PY |

Ngày 30 Tết, các nghệ sĩ như NSƯT Trịnh Kim Chi, ca sĩ Mỹ Tâm, hoa hậu Hà Kiều Anh... dành thời gian bên gia đình, gói bánh chưng, bánh tét.

Người lao động xa quê: Nỗi nhớ được gói kín lại vì một tương lai tốt hơn

KHÁNH LINH - ANH TÚ |

TPHCM - Nhiều năm xa quê hương vào Nam lập nghiệp, sinh sống, đã dần quen với những cái Tết xa quê hương, thiếu đi những giờ phút quây quần sum họp ngày Tết, những người lao động xa quê luôn mang trong mình niềm khắc khoải nhớ nhà.

Tây Ninh sẽ xin xây dựng cảng hàng không và cơ chế đặc thù để phát triển

Huân Cao - Duy Tú |

Là tỉnh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Tây Ninh được xem là tỉnh đi sau trong thu hút đầu tư so với TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương... Trong năm mới 2023 và những năm tiếp theo, Tây Ninh hứa hẹn sẽ có những đột phá mới trong thu hút đầu tư để "hòa nhịp" cùng với các tỉnh. Nhân dịp năm mới 2023, PV Báo Lao Động đã có cuộc phỏng vấn ông Võ Đức Trong - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh xoay quanh vấn đề này.

Quảng Trị: Tên trộm vặt bị mạng xã hội nhầm là bắt cóc trẻ em

Hưng Thơ |

Chiều 28.7, Công an huyện Hải Lăng (tỉnh Quảng Trị) cho biết, đơn vị đang tạm giữ một đối tượng đột nhập vào nhà một người dân. Khi bị phát hiện, người dân nghi ngờ đối tượng này bắt cóc trẻ em nên vây ráp, thông tin này được người dân chia sẻ lên mạng xã hội với tần suất quá dày đặc, gây hoang mang dư luận.

Sự thật về hai người phụ nữ nghi bắt cóc trẻ em ở Hà Nội

Cường Ngô |

Cơ quan chức năng xác định hai phụ nữ bị đánh vì nghi bắt cóc là người của một hợp tác xã tình thương, đang đi bán tăm.

Nghi bắt cóc trẻ em, 2 người phụ nữ bị đánh “thừa sống, thiếu chết”

Vương Trần |

Hai người phụ nữ bán tăm bị nghi liên quan đến bắt cóc trẻ con đã bị người dân hô hoán rồi bắt giữ, đánh đập “tơi tả”.